36. Απόστολος Κυριακής ΙΗ' - Β' Κορ. (9, 6-11)

Β' Κορ. (9, 6-11)

«…Ἀδελφοί, ὁ σπείρων φειδομένως, φειδομένως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ᾽ εὐλογίαις ἐπ᾽ εὐλογίαις καὶ θερίσει. Ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός. Δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν, καθὼς γέγραπται· ᾽Εσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν, ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα. Ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πληθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσει τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν· ἐν παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάζεται δι᾽ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ...».

ΑΝΑΛΥΣΗ

Στην παρούσα περικοπή ο απόστολος κάνει μια έκκληση προς τους Κορινθίους να ανταποκριθούν στον έρανο που θα διεξαχθεί προς τους πτωχούς της Παλαιστίνης, και τους διαβεβαιώνει για τις πολλές ευλογίες με τις οποίες ο Θεός θ’ ανταμείψει την γενναιόδωρη και πρόθυμη προσφορά τους.

Ο Παύλος μας υποδεικνύει πως πρέπει να γίνεται η εισφορά και εξαίρει τις ιδιότητες και τους καρπούς της ελεημοσύνης.

Ως χριστιανοί αποτελούμε μέλη του ενός σώματος της Εκκλησίας. Όντας όλοι μας παιδιά του Θεού, είμαστε και αδέλφια. Και ως αδελφοί εν Χριστώ αυτό που μας συνδέει και μας φέρνει πιο κοντά είναι η αγάπη. Μια αγάπη που θα πρέπει να εκδηλώνεται εμπράκτως και όχι θεωρητικά και αόριστα.  

 

«...Ἀδελφοί, ὁ σπείρων φειδομένως, φειδομένως καὶ θερίσει, καὶ ὁ σπείρων ἐπ᾽ εὐλογίαις ἐπ᾽ εὐλογίαις καὶ θερίσει...». στιχ. 6

Για να παρακινήσει ο Παύλος τους Κορινθίους να συνεισφέρουν πλουσιοπάροχα στον έρανο, παρομοιάζει το έργο της ελεημοσύνης με τη σπορά. Όπως στην περίπτωση του γεωργού, που σπέρνει λίγο σπόρο, λίγος θα είναι και ο καρπός που θα θερίσει κατά την ώρα της συγκομιδής. Έτσι είναι και στην ελεημοσύνη. Εφ’ όσον προσφέρει κάποιος «φειδομένως» δηλ. με τσιγγουνιά, ανάλογη θα είναι και η αμοιβή που θα λάβει από το Θεό.

Ο γεωργός που σπέρνει, διαφαίνεται πως σκορπίζει τον καρπό που έχει στις αποθήκες του, και κατά συνέπεια να τον στερείται. Όμως, όταν θα έρθει η στιγμή του θερισμού, θα συλλέξει πολύ περισσότερο καρπό από απ’ αυτόν που σκόρπισε τον καιρό της σποράς. Κάτι ανάλογο γίνεται και με την ελεημοσύνη.

Εκείνος που δίνει ελεημοσύνη διαφαίνεται ότι αποστερείται αυτά που προσφέρει για χάρη των άλλων, όμως θα έρθει εκείνη η ώρα που θα θερίσει πολλαπλάσια αγαθά απ’ αυτά που έδωσε, μπορεί να μην είναι σ’ αυτή τη ζωή, αλλά σίγουρα στη μέλλουσα ζωή.

Αυτός που σπέρνει στους αγρούς ακόμα, ελλοχεύει ο κίνδυνος, να ξεσπάσει κακοκαιρία και να υπάρξουν θεομηνίες, μ’ αποτέλεσμα όλα όσα προέβηκε τον καιρό του θερισμού ν’ αποβούν εις μάτην. Αλλά πάραυτα, το γνωρίζει και πάλι το πράττει. Αυτός όμως που ελεεί, όσο και να δοκιμασθεί, όσο και αν εμπαιχθεί, όσο και αν χλευαστεί, ο καρπός της ελεημοσύνης του θ’ αποδοθεί, γιατί ο «λόγος του Κυρίου δίκαιος είναι και διαμένων εις τον αιώνα».

Παρόλο που τα γνωρίζουμε αυτά εντούτοις δυσκολευόμαστε να ελεούμε γιατί η πίστη μας και η ελπίδα μας στο Θεό, είναι ασθενέστερη από του γεωργού που στηρίζει την ελπίδα του στους αγρούς και στον καιρό.

«...Ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ, μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης· ἱλαρὸν γὰρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός…» στιχ. 7

Ο απόστολος Παύλος στον παρόντα στίχο επισημαίνει πως η προσφορά προς τους συνανθρώπους μας, είναι καρπός ελευθερίας και αγαθής εσωτερικής διαθέσεως. Δεν πρέπει να γίνεται με λύπη, που συνήθως γεννιέται μέσα μας επειδή αυτό που δίνουμε μας ανήκει και κατ’ επέκταση το στερούμαστε. Αλλά δεν πρέπει ούτε και να γίνεται εξ’ ανάγκης, δηλ. να μας επιβάλλεται από τρίτους, καταναγκαστικά, αλλά πρέπει εμείς οι ίδιοι να το θελήσουμε και να το αποφασίσουμε. 

«...Δυνατὸς δὲ ὁ Θεὸς πᾶσαν χάριν περισσεῦσαι εἰς ὑμᾶς, ἵνα ἐν παντὶ πάντοτε πᾶσαν αὐτάρκειαν ἔχοντες περισσεύητε εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν...». στιχ. 8

Οι χριστιανοί υπακούοντας στο νόμο της αγάπης και της έμπρακτης φιλαδελφίας, ασκώντας το έργο της ελεημοσύνης, οφείλουν να πιστεύουν ότι ο παντοδύναμος Θεός, η πηγή των χαρίτων και των ευλογιών, όχι μόνο δεν θα τους εγκαταλείψει, αλλά θα τους χαρίσει αφθόνως κάθε χάρη.

Συχνά και πολλούς βασανίζει ο φόβος μήπως η άσκηση της ελεημοσύνης, οδηγήσει τους ίδιους σε κατάσταση φτώχιας και ανάγκης. Διασκεδάζοντας ο Παύλος τον φόβο τούτο, καθησυχάζει τους Κορινθίους, διαμηνύοντάς τους πως ο Θεός έχει τη δύναμη να τους χορηγήσει με αφθονία κάθε δωρεά.

Προϋπόθεση για ν’ ασκήσουμε το έργο της ελεημοσύνης δεν είναι η ύπαρξη πλούτου αλλά η αυτάρκεια. Όταν με τη δύναμη του Θεού μπορούμε να επαρκούμε τις ανάγκες μας, τότε θα μπορούμε ν’ ανταποκρινόμαστε «εις παν έργον αγαθόν».

«…καθὼς γέγραπται· ᾽Εσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν, ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα…» στιχ. 9

Αυτά που υπέδειξε ο απόστολος γράφτηκαν και στους ψαλμούς του Δαβίδ, καθώς και ο Μ. Βασίλειος το επισημαίνει  και αναφέρει το εξής χωρίο για τον πλούτο «…Ο πλούτος που σκορπίζεται με τον τρόπο που διδάσκει ο Κύριος, έχει τη δύναμη να παραμένει, αντίθετα όταν κρατιέται, χάνεται. Εάν φυλάττεις, δεν θα έχεις, εάν σκορπίσεις, δεν θα χάσεις. Διότι λέει η γραφή «…ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν· ἡ δικαιοσύνη αὐτοῦ μένει εἰς τὸν αἰῶνα…» Ψαλ. 111,9…».

«…Ὁ δὲ ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν χορηγήσαι καὶ πληθύναι τὸν σπόρον ὑμῶν καὶ αὐξήσει τὰ γενήματα τῆς δικαιοσύνης ὑμῶν…» στιχ. 10

Ο «…ἐπιχορηγῶν σπέρμα τῷ σπείροντι καὶ ἄρτον εἰς βρῶσιν…», είναι ο ζων και αληθινός Θεός. Εκείνος χορηγεί για τα πάντα! Εκείνος αυξάνει τους καρπούς της γης, έτσι ώστε όχι μόνο να έχουμε τροφών για ολόκληρο το χρόνο, αλλά και τον αναγκαίο σπόρο για να σπείρουμε και για τον επόμενο χρόνο.

Ο «σπόρος» εδώ συμβολίζει τα υλικά αγαθά, ο αισθητός πλούτος. Ο σπόρος λοιπόν αυτός των υλικών αγαθών, μας δίνει τη δυνατότητα ν’ ασκούμε και μια άλλου είδους σπορά, την πνευματική σπορά. Αυτή η πνευματική σπορά που περιλαμβάνει την ελεημοσύνη και την αγαθοεργία, μας εξασφαλίζει μια διαφορετική αλλά πλούσια συγκομιδή. Αυξάνουν τα «…γεννήματα της δικαιοσύνης μας…», δηλ. την ανταμοιβή με την οποία ο Κύριος  θ’ ανταμείψει το έργο της φιλανθρωπίας μας.

«…ἐν παντὶ πλουτιζόμενοι εἰς πᾶσαν ἁπλότητα, ἥτις κατεργάζεται δι᾽ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ…» στιχ. 11

Ο παρών στίχος αποτελεί συνέχεια του προηγούμενου. Η άσκηση του έργου της ελεημοσύνης αν και φαινομενικά δείχνει ότι αφαιρεί και μειώνει αυτά που διαθέτουμε, εντούτοις μας καθιστά πραγματικά πλουσίους.

Εδώ ο ερμηνευτής Θεολόγος μακαριστός Παναγιώτης Τρεμπέλας επισημαίνει κάτι πολύ όμορφο. «…Όσοι σφίγγουν τα χέρια τους, για να κρατήσουν τον υλικό πλούτο μόνο για τον εαυτό τους, θα έρθει μια μέρα εκείνη η ώρα του θανάτου, που αποθέτοντας το σώμα, θ’ αφήσουν μαζί μ’ αυτό και οτιδήποτε κρατάν στα χέρια τους. Και θα απέλθουν γυμνοί και πάμπτωχοι…». Ενώ αυτοί που θησαύρισαν στους ουρανούς με έργα αγάπης, θα βρεθούν μετά το θάνατό τους πλούσιοι. 

«…ἥτις κατεργάζεται δι᾽ ἡμῶν εὐχαριστίαν τῷ Θεῷ…». Η προσφορά των Κορινθίων προς τους πτωχούς των Ιεροσολύμων δεν θα είναι μόνο μια πράξη ελεημοσύνης, αλλά και πράξη ευχαριστίας προς το Θεό. Μέσα από τα καλά μας έργα ευχαριστούμε και δοξάζουμε τον επουράνιο Πατέρα μας αλλά και οι παραλήπτες βλέποντας πως δια της αγάπης του Θεού διευκολύνονται κάπως στον αγώνα τους, παρακινούνται και αυτοί με τη σειρά τους να δοξάσουν το Θεό.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αν κάτι μας φέρνει πλησιέστερα στο Θεό, αυτό είναι η αγάπη που δείχνουμε προς τους άλλους και η ελεημοσύνη που ασκούμε χάριν των «ελαχίστων» αδελφών μας.

«…Οικτίρμων και ελεήμων ο Κύριος…» μας λέει ο ψαλμός του Δαβίδ και μας παρακινεί να είμαστε και εμείς σπλαχνικοί όπως ο Θεός Πατέρας. Ας ελεούμε με απλοχεριά αυτούς που έχουν ανάγκη. Το χέρι μας όταν κάνουμε ελεημοσύνη δεν κινείται μόνο του, το κινεί η καρδιά μας. Γι’ αυτό και την αγαθοεργία μας οφείλουμε να την ασκούμε με όλη μας την καρδιά. «…Ἕκαστος καθὼς προαιρεῖται τῇ καρδίᾳ…» διδάσκει ο απόστολος.

Γνωρίζουμε πολύ καλά πως ό,τι προσφέρουμε στους αδερφούς μας, είναι σαν το προσφέρουμε στο Χριστό! Για το λόγο αυτό τα δίνουμε με όλη μας την καρδιά «…μὴ ἐκ λύπης ἢ ἐξ ἀνάγκης…», αλλά με προθυμία και χαρά. Ο Θεός περισσότερο και από την πράξη μετρά τη διάθεσή μας, βλέπει και κρίνει την πρόθεση της καρδίας μας. Τελειώνοντας θα ήθελα ν' αναφέρω το λόγο του αγίου Μάξιμου του Ομολογητού, που μας λέει πως "...ουδεν ούτως ευφραίνει τον Θεόν ως ελεημοσύνη...". Ας απονέμουμε δόξα στο Θεό ασκώντας την όπως Εκείνος μας υπέδειξε. Γένοιτο.