29. ΧΛΙΑΡΟΤΗΤΑ

(ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΑ ΠΡΟΔΡΟΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΘΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ)

Στην αποκάλυψη στο Κεφ. 3 ο Χριστός απευθύνεται στον «άγγελο» της Λαοδίκειας δηλ. στον Επίσκοπό της και λέει:

«…15 οἶδά σου τὰ ἔργα, ὅτι οὔτε ψυχρὸς εἶ οὔτε ζεστός· ὄφελον ψυχρὸς ἦς ἢ ζεστός 16 οὕτως ὅτι χλιαρὸς εἶ, καὶ οὔτε ζεστὸς οὔτε ψυχρός, μέλλω σε ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μου… 19 ἐγὼ ὅσους ἐὰν φιλῶ, ἐλέγχω καὶ παιδεύω· ζήλευε οὖν καὶ μετανόησον. 20 ἰδοὺ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἐάν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, καὶ εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ᾿ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ᾿ ἐμοῦ. 21 ῾Ο νικῶν, δώσω αὐτῷ καθίσαι μετ᾿ ἐμοῦ ἐν τῷ θρόνῳ μου, ὡς κἀγὼ ἐνίκησα καὶ ἐκάθισα μετὰ τοῦ πατρός μου ἐν τῷ θρόνῳ αὐτοῦ. 22 ῾Ο ἔχων οὖς ἀκουσάτω τί τὸ Πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις…».

Εδώ βλέπουμε την αποστροφή του Χριστού μας στους χλιαρούς ανθρώπους! Για να πει τέτοιο πράγμα ο ίδιος ο Θεός της Αγάπης «…ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός μου…», θα πει πως η επισκοπική περιφέρεια της Λαοδικείας ήταν τελείως απαράδεκτη. Όπως τότε η κάθε ψυχή, έτσι και σήμερα, δεν κινείται, αδιαφορεί, δεν βλέπει κινδύνους. Η Εκκλησία μας ψάλλει «…Δεινών η ραθυμία…» δηλ. πολλά δεινά επιφέρει η ραθυμία.

Τους κατατάσσει σε χειρότερη μοίρα ακόμα και από τους «ψυχρούς», που αυτοί δεν γνώρισαν ποτέ το Θεό. Η ψυχρότητα είναι αποτέλεσμα της ΜΗ τριβής με τα θείο και Λόγο του Θεού. Η καρδία παραμένει κρύα, ψυχρή, πέτρινη, ακαλλιέργητη.

Αλλά σ’ αυτήν την περίπτωση, ο ψυχρός και αμαρτωλός, ΔΥΝΑΤΑΙ να μετανοήσει, γιατί δεν ήρθε σε τριβή με τον Λόγο του Θεού. Αν συναισθανθεί την αμαρτωλότητά του, και θέλει να μπει στην εκκλησία, υπάρχει ελπίδα να σωθεί. Ο χλιαρός και ράθυμος όμως, επειδή νομίζει πως είναι σε ψηλά πνευματικά επίπεδα δεν θα έλθει «εις εαυτόν». Χλιαροί είναι οι νομιζόμενοι πως ζουν και λειτουργούν κατά Θεό, αλλά, οι σκέψεις και οι πράξεις τους είναι μόνο θεωρία.

Οι χλιαροί είναι αυτοί που γνώρισαν το Θεό. Είδαν το Μεγαλείο της Δόξας Του και τι εστί πραγματικά ο Θεός στη ζωή του ανθρώπου. Έζησαν, ευφράνθηκαν και «…ηγαλλιάσαντο επί τω Θεώ…». Αλλά παρόλες τις δωρεές που τους προσέφερε η σκέπη του Ελέους του Θεού, εντούτοις προτίμησαν και τις κοσμικές ασχολίες και μέριμνες. Δεν δόθηκαν 100% στην αγάπη του Θεού, δεν τήρησαν την πρώτη και μεγίστη όλων των εντολών το «…ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου...».

Υπήρξαν εκείνη η «…γη με τα αγκάθια…», που τους απορρόφησε μέσα στις κοσμικές μέριμνες, όπως είναι ο πλούτος, το χάιδεμα της σάρκας και της θαλπωρής. Δεν αρκέστηκαν στα λίγα και αναγκαία για τη βρώση τους. Δεν τήρησαν το «…ο Κύριος η βρώσις και η πόσις μου…».

Δεν παρέμειναν «…ζεστή…» τη καρδία, ζηλωτές της πίστεως, καταφρονητές των δοκιμασίων, ομολογητές του Ονόματός Του, απαρνητές των αιρέσεων και των πολεμίων της πίστεως, πρεσβευτές και λαμπαδηφόροι της Αλήθειας. Δεν τήρησαν το «…οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς...».

Αυτούς ο Κύριος «…μέλλει ἐμέσαι ἐκ τοῦ στόματός Του…», θα τους αποβάλλει σαν εμετός, γιατί προτίμησαν το θάνατο παρά τη Ζωή, προτίμησαν την εύκολη ζωή παρά τον αγώνα, γι’ αυτό θα μείνουν άμισθοί, αν δεν έλθουν «εις εαυτόν» και δεν μετανοήσουν. Διαφορετικά αν εμείνουν στην «…χλιαρότητά τους…», παρά το κάλεσμα του Κυρίου, ο Χριστός μας, δεν θα τους στερήσει τον πλούτο και τις κοσμικές τους ασχολίες. ΟΧΙ!

Ο Χριστός μας ο «…ετάζων καρδίας και νεφρούς…», και την στιγμή που γι’ αυτούς η Βασιλεία των ουρανών θα απ’ έχει «…μέγαν χάσμα…», θα συνεχίσει να καλύπτει τις ανάγκες της χοϊκής τους φύσεως, ως αντίλυτρο των όποιων αγαθών έργων έχουν ποιήσει στη ζωής τους, έτσι ώστε, εκείνη την μέρα της Κρίσεως, αφού δεν θα κριθούν συγκληρονόμοι Του και μέτοχοι της Βασιλείας Του, χάνοντας έτσι των Ουρανίων θησαυρών που ετοίμασε ο Κύριος για τους εκλεκτούς Του, να μην τους στερήσει και των νυν πρόσκαιρων και παροδικών επίγειων θησαυρών.

Δυστυχώς οι καιροί που ζούμε όλο και περισσότερο επιτείνουν την απομάκρυνση του ανθρώπου από το Θεό. Όλο και περισσότερα πλήθη ανθρώπων πορεύονται εκ της Λαοδικείας (όταν λέμε Λαοδικεία είναι συμβολικά) (μεταξύ τους και κάποιοι από τον κλήρο). Ξεπέσαμε σ’ αυτή την κατάσταση από την νοοτροπία της Δύσης, της Ευρώπης και Αμερικής. (Δεν είναι και λίγα τα ψηφισθέντα νομοσχέδια της ντροπής, όπως, «Αλλαγής φύλου», «Εκτρώσεις», «Παντρειά ατόμων ιδίου φύλου» και άλλα)

Ο πόλεμος των οργάνων του αντιχρίστου έγινε ακόμα πιο έντονος και πιο λυσσαλέος. Η πληθώρα των καταναλωτικών αγαθών, ο νέος ασύδοτος τρόπος ζωής, δημιούργησαν τον χριστιανισμό των εκπτώσεων. Ο τρόπος αυτός δεν είναι μήτε Ευαγγελικός, μήτε πατερικός αλλά ούτε και Ορθόδοξος. Είναι ο τρόπος που συμβιβάζει τα ασυμβίβαστα.

«…Με το ένα πόδι στον Χριστό και το άλλο στο χρυσό, με το ένα μάτι στα ουράνια και το άλλο στα επίγεια, με το ένα χέρι τον σταυρό και το άλλο στη χειροδικία, το πρωί στην Εκκλησία το βράδυ στον πηλό της αμαρτίας…».

Θέλουμε μια Εκκλησία, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της εποχής μας. Επιθυμούμε μια Ορθοδοξία και ένα Χριστιανισμό ευκαιρίας, μια Ορθοδοξία εποχιακή. Γίναμε άνθρωποι που νερώνουμε όλο και περισσότερο το κρασάκι της πνευματικής μας ζωής.

Ο άνθρωποι (πλείστοι) μέσα στη φτώχια τους και στις πάμπολλες δοκιμασίες της καθημερινότητας, αντί να επιτείνουν την προσευχή εις το Θεό και να ζουν με «μνήμη Θεού», εντούτοις «…πόρρω απέχουν από την οδόν την αληθή…». Η προσέλευση στην εκκλησία, πλην των μεγάλων εορτών, χλιαρή, στοιχείο που δεικνύει ότι περισσότερο γίνεται από συνήθεια και όχι από πόθο στον «…πολύτιμο μαργαρίτη…».

Αυτήν την απομάκρυνση του ποιμνίου από την εκκλησία, επωμίζεται σε κάποιον βαθμό και ο κλήρος. Πολύ με λυπεί που το λέω και το γράφω, αλλά με «βαρύ τη καρδία», είναι δυστυχώς, η πικρή αλήθεια. Γιατί το λέω αυτό; Θα σας εξηγήσω!

Ο «ψυχρός» κατά την αποκάλυψη άνθρωπος δεν δύναται να νοήσει έννοιες όπως υπακοή, κανόνας, νηστεία κοκ. Δεν δύναται να νοήσει έννοιες, που εξαρχής γι’ αυτόν είναι άγνωστες! Πως λοιπόν αυτός ο άνθρωπος θα καταφέρει να επιτύχει την πολυπόθητη μεταστροφή;

Δύο είναι τα στοιχεία που η πέτρινη καρδία ραγίζει!

Α. Με την ανυπέρβλητη αγάπη και

Β. «…ω του παραδόξου θαύματος…» που θα δει  «ιδίοις όμμασιν»!

Ο Κύριος πότε επέτρεπε την τέλεση θαύματος; Όποτε ο Λόγος του Θεού δεν μπορούσε να συγκλονίσει τις είδη «…πέτρινες καρδιές τους…» επέτρεπε το θαύμα! Ο Θεός ήρθε να διδάξει ταπείνωση και επέτρεπε το θαύμα όταν ενδείκνυτο και χανόταν κατόπιν μέσα στο πλήθος. Τι όμως προηγείτο, που ήταν απαραίτητη προϋπόθεση του θαύματος. Η πίστη! Η αμετακίνητη και ακλόνητη πίστη του πάσχοντα!

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις της «…πέτρινης καρδιάς…» απεμπολείται η πίστη, αν και η μακροθυμία του Θεού συχνά επιτρέπει το θαύμα, αλλά ο «…πάσχων…» δεν δύναται να το δει ή να το συσχετίσει!

Το να συσχετίζει πράξεις, όπως τις κατακριτές πράξεις κάποιων ιερέων (που αυτοί υπογραμμίζω αποτελούν μειονότητα στις τάξεις του κλήρου), τις βλέπει, και μετά «…πετρώνει…» περισσότερο. Δεν μπορεί να νοήσει ότι η πληρότητα της πίστεως δεν απαντάται στον ιερέα, αλλά στον Ιησού Χριστό.

Ο Χριστός μας είναι η κεφαλή και εμείς το σώμα Του. Όσο αγαπάμε τον Θεό και τους αδελφούς μας, τόσο περισσότερο ενωνόμαστε στο Σώμα του Χριστού και σωζόμαστε. Η αγάπη του Χριστού «…συνέχει ημάς…» Β’ Κορ. (5, 14) λέει ο απ. Παύλος, δηλ. μας συγκρατεί και μας συνδέει στο ΕΝΑ σώμα.

Ο κάθε ιερέας έχει μέρος της ευθύνης, προς «…πετρώδεις…» ανθρώπους, που θέλουν μια ιδιαίτερη προσέγγιση.

Τα «…θηρία…» για να καμφθούν, πρέπει οι γύρω άνθρωποι που τους πλαισιώνουν να έχουν την «…ειρήνη του Θεού…» μέσα τους. Αποκτήστε την πολυπόθητη «…ειρήνη του Θεού…» και γύρω σας θα σωθούν χιλιάδες, έλεγε ο πολυαγαπημένος μου Σεραφείμ του Σαρώφ, που τον συνόδευε σαν υποτακτικός μέσα στο βαθύ πυκνό δάσος μια άγρια αρκούδα, κάνοντας τα θελήματά του. Δεν υπήρχε πλησίον του, οτιδήποτε άγριο. Το «θηρίο», το «κτηνώδες» παρά τον άγιο, ήταν παρά ένα «μεγάλο αρνάκι», που υπηρετούσε τον άγιο.

Όταν οι ιερείς μεταποιήσουν την χλιαρή ζωή τους, σε θυσία αγώνος, πολλές «πέτρινες καρδιές» θα σπάσουν. Κοντά στον ιερέα της θυσίας καταργούνται οι δικαιολογίες και οι υπεκφυγές. Κοντά στον ιερέα της Αγάπης μαζεύεται κόντα, ευκολότερα το ποίμνιο. Γιατί η αγάπη του που μεταποιήθηκε σε θυσία, σ’ ένα διαρκή αγώνα για να σωθεί το ποίμνιό του, θα κάμψει τις πέτρινες καρδιές και θα έλξει τον κάθε απομακρυσμένο.

Ο ιερέας της αγάπης, στη θέα φαινομενικών άλυτων προβλημάτων, θα προσπαθήσει να βρει τις εναλλακτικές τους, και δεν θα μείνει μόνο με το «…δυστυχώς…». Πάραυτα, εσωκλείεται μέσα στο χώρο της δικής του ευθύνης και μέριμνας και έξω απ’ αυτό δεν δύναται ν’ ασχοληθεί. Τα δικά τους προβλήματα δικά τους, εν τω ποίμνιό μου, δικά μου. Δεν προσπαθεί, δεν καταβάλει προσπάθεια να υπάρξει γέφυρα ελέους και συμπόνιας για κάθε εν Χριστώ αδερφό. Ο ιερέας της Αγάπης, πονεί, συν - λυπάται και καθοδηγεί!

Στα προβλήματα των καιρών, και σ’ αυτά που μέλλουν να ‘ρθούν προεργάζεται και ετοιμάζει το έδαφος. Καλλιεργεί την «…γην…» που του δόθηκε, ανελλιπώς, ώστε να ΜΗΝ την πνίξουν τα «ζιζάνια», που ζουν και αντλούν ζωή, από την αργία και αδιαφορία του ποιμένα γεωργού. Η καλλιέργεια πρέπει να’ ναι συνεχής, ώστε να’ ναι εφικτή η παραγωγή «καρπών» πνεύματος, και κατά καιρόν «σκευών εκλογής». 

Σύσσωμη τότε η κάθε ενορία και κατ’ επέκταση η κάθε κοινωνία, μπορεί ν’ αντιμετωπίσει κάθε δοκιμασία και εξωγενή πολέμιο, που θα φέρει ο ρους της ζωής.

Μέσα στο ποίμνιο του ο κάθε ιερέας (εφημέριος), πρέπει να εδραιώσει μια κοινωνία αγάπης, που να περικλείει άπαντες και θα απονέμει την ίδια εγκαρδιότητα και στους τακτικούς εν εκκλησία και αγώνα, αλλά και στους απόμακρους, οκνηρούς και «…πέτρινους τη καρδία…».

Μου συνέβησαν και μένα αρκετά παραδείγματα, που είχαν σχέση με τον κλήρο, που με τη «…φτωχή μου διάκριση…» συνέλαβα ως ΜΗ πρέποντα, βάζοντάς μου λογισμούς, αλλά τους απομάκρυνα. Ο ιερέας είναι άνθρωπος σαν και μένα και εσένα. Ο ιερέας έχει πάθη, σαν και εμένα και εσένα. Ο ιερέας δεν ΕΞΑΙΡΕΙΤΑΙ της ΚΡΙΣΕΩΣ! Θα λογοδοτήσει και μάλιστα «εις διπλούν» για τις δωρεές που έλαβε από το Θεό, για το χρίσμα του και πως εκμεταλλεύτηκε τις ευεργεσίες του Θεού. 

ΜΗΝ αρπάζεσθε με τον κάθε ιερέα που διαπράττει ανομία, και να ζητείτε το όνομά του «…επί πίνακι…» γιατί αν ο Θεός επέτρεπε ΟΛΟΙ να ήσαν όλοι οι ιερείς τέλειοι, τότε «…ω άνθρωπε…», αυτό δεν σημαίνει πως εσύ θα σωζόσουν!! Και το επεξηγώ αυτό:

1. Πολύ εκ των λαμψάντων αγίων, προτίμησαν την ησυχαστική ζωή, μακριά από την αμαρτία και καθετί που μπορούσε να ήταν αντίθετο με το θέλημα του Θεού. Κάθε τι άνομο τους απομάκρυνε, όχι γιατί δεν αγαπούσαν τον άνθρωπο, ΟΧΙ, αλλά γιατί δεν άντεχε η καρδιά τους, να βλέπουν το «…μη εις Θεόν πρέπον…». Ήταν πλήρως εναρμονισμένη με το θέλημα του Θεού.

2. Όπως και οι άγγελοι του Θεού έτσι και αυτοί, στην τέλεση της αμαρτίας, φεύγουν, παραμένουν μακριά και κλαίνε για την πτώση του ανθρώπου. Στην προσευχή, στην πνευματική άσκηση, είναι παρά του αγωνιστή και συμπροσεύχονται και δοξολογούν μαζί του, με τρόπο μυστικό.

3. Ο κάθε αγωνιστής, ανάλογα με την άσκησή του αποκτά ιδιορρυθμίες, που πιστέψτε με, δεν δύναται όλοι να μπορούν ν’ ακολουθήσουν.

4. Καμιά φορά μέσα από την καθημερινή θυσία, την παντελώς παράδοση στο Θεό, υπάρχουν περιπτώσεις (πατέρων), που δεν μπορούν να νοήσουν, τη συνεχή ροπή προς την αμαρτία.

5. Ο Θεός επέτρεψε (καλύτερα ανέχεται) να υπάρχουν και οι «αμαρτωλοί» ιερείς, ώστε σαν αμαρτωλοί, να μπορούν να σε κατανοήσουν καλύτερα, να νοήσουν το πάθος σου! Εσύ να ΜΗΝ νιώθεις ΝΤΡΟΠΗ, μπροστά στην αψεγάδιαστη μορφή αγάπης του γέροντα (ιερέα), που θα σε αποτρέψει από το να εξομολογηθείς, αλλά και να ΜΗΝ απογοητευθείς για τα υπέρμετρα πνευματικά μέτρα που μπορεί να έχει ο εκάστοτε ιερέας, ώστε να μην σε καταβάλει η απογοήτευση και να πεις, «…πάει είμαι χαμένος, εγώ δεν είμαι ούτε καν στην αρχή…».

6. Ο Θεός επέτρεψε, οι αγωνισθέντες και μη, να συνυπάρχουν, ώστε ο ένας να εκμεταλλεύεται τον άλλο μέσα από μια κοινωνία αγάπης, καλύπτοντας τις αδυναμίες του άλλου, επωφελούμενοι όλοι προς το καλύτερο, ώστε και οι αδύνατοι να βρίσκουν στήριγμα στους δυνατούς, αλλά και οι δυνατοί να μην σταματούν τον αγώνα, νιώθοντας πως κάποιοι εναπόθεσαν την ελπίδα τους και στην δική τους προσπάθεια. Πόσες φορές με έσωσαν οι προσευχές των πατέρων; Πόσες φορές μου έδειξαν τον δρόμο όταν ήμουν σε αδιέξοδο; Πόσες φορές μου έδωσαν κουράγιο στην πτώση; Πόσα θαύματα τελέστηκαν με την δική τους παρέμβαση προς ανάταση ψυχής και πίστεως; Στην παλαιά Γραφή γράφτηκε «…ψάξτε να βρείτε κάποιον δίκαιο και μέσω αυτού, θα πληρωθεί το αίτημά σας…».

Αυτοί οι «δίκαιοι» όμως τείνουν να εκλείψουν, υπάρχουν όμως, διότι δια των δικών τους πρεσβειών δεν «…απόλωμεν…» αλλά ζούμε και πρέπει να συνεχίσουμε να ζούμε «…εν μετανοία…».

Στο ποίμνιο που χάνεται, μερίδα έχει δυστυχώς και ο κλήρος, αλλά μέχρι να νοηθεί από τους πλείστους ότι το «σώμα του Χριστού», δεν αποτελείται απ’ όσους φοράνε ράσα, αλλά από τους ζητούντες «…απολέση την ψυχήν…», ένεκεν του Θεού. Αυτοί θα είναι οι εκλεκτοί της Βασιλείας των Ουρανών. Αν το νοήσουμε αυτό, θα σταματήσουμε ν’ ασχολούμαστε και με τους κατά καιρώ «αδύνατους» ιερείς.

Ο πατρό Κοσμάς το είπε ξεκάθαρα «…Θα’ ρθει καιρός που οι ιερείς ( ο κλήρος) θα ζουν σαν τους λαϊκούς και οι λαϊκοί θα ζουν και θα περιφέρονται σαν διάβολοι…». Τον λόγο αυτό έρχεται να τον ενισχύσει ο λόγος του Μεγάλου Αντωνίου που είπε πως «…θα ‘ρθει καιρός που οι σώφρονες θα θεωρούνται τρελοί και οι άφρονες σωστοί και σώφρονες…».

Χωρίς Χριστό, πραγματικές αρετές δεν μπορούμε να αποκτήσουμε ποτέ, και σωτηρία δεν υπάρχει. Διότι «…πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον άνωθεν εστί καταβαίνον εκ του Πατρός των φώτων…». Αυτός είναι ο ΜΟΝΟΣ Δωροδότης, και οι ευεργεσίες του όχι μόνο είναι άφθονες, αλλά είναι και ανεξίτηλες.

Οι αρετές και οι δωρεές του Θεού, κατακτούνται όχι με χλιαρούς και νερόβραστους αγώνες αλλά με θλίψεις και πόνους, με βία πνευματική, και κόπους πολλούς. Γι’ αυτό και στην αποκάλυψη λέγει «αγοράσαι». Θα αγοράσουμε την αρετή από τον Θεόν, με αγώνες, με συντριβή, με προσευχή.

Η θερμοκρασία της πνευματικότητάς μας κρίνεται καθημερινά από τη στάση μας απέναντι στους συνανθρώπους μας. Η μετάσταση από το ζεστό στο χλιαρό και από το χλιαρό στο ψυχρό είναι κάτι που ανά πάσα στιγμή μπορεί να γίνει. Χρειάζεται ΣΥΝΕΧΗΣ αγώνας για να κρατηθεί η καρδιά «…ενωμένη τω Πατρί…», ώστε να παραμείνουμε «…ζεστή…» μέχρι τέλους.

Πρέπει να διαισθανόμαστε συνεχώς πως είμαστε με το ένα πόδι στον Άδη, αλλά παράλληλα να ΜΗΝ χάνεται η ελπίδα μας στο Θεό. Προσωπικά εγώ για να μην με διαβάλλει η κενοδοξία λέω «…Αγωνίζομαι Κύριε μου για να ελαφρύνω την κόλασή μου… Δεν είμαι άξιος να σταθώ ενώπιών Σου… Αν όμως Κύριε μακροθυμήσεις για με τον αμαρτωλό, ας γίνει το θέλημά Σου, γιατί μαζί Σου θέλω να ζω, τώρα και πάντα…».

Αγαπητοί μου αναγνώστες, δεν θα επεκταθούμε άλλο. Ας προσέξουμε τον θερμοστάτη της πνευματικής μας καταμέτρησης. Ας έχουμε υπόψη, ότι  οι θερμοκρασίες του ζεστού , του κρύου και  του χλιαρού ποτέ δεν είναι σταθερές και δεδομένες για κανέναν από εμάς. Αν θερμομετρηθούμε,  θα καταλάβουμε ότι  όλοι μας ανεβοκατεβαίνουμε διαρκώς ανάμεσα στο ζεστό, το κρύο και  το χλιαρό. Ας παραμείνουμε «…ζεστή…» εν τη πίστη, με πυρωμένη καρδία για τον Πανάγαθο Θεό. Ο χλιαρός άνθρωπος (αυτής της εποχής), θα καταντήσει ελεεινός, φτωχός, τυφλός και γυμνός.

Ας «αγοράσουμε» θείες αρετές που είναι πραγματικοί θησαυροί, ας «ενδυθούμε τα λευκά ιμάτια» της της σωφροσύνης, αγνότητος και ηθικής καθαρότητος. Ας «αγοράσουμε» κολλύριο, ίνα βλέψουμε καλύτερα. Ο φωτισμός του Θεού υπάρχει στο Ευαγγέλιό Του, στον Λόγο Του. Το Ευαγγέλιο είναι ο καθρέφτης μέσα στον οποίον μπορούμε να δούμε το πρόσωπό μας, να δούμε την ψυχή μας, να δούμε την αθλιότητα της καρδιάς μας, και τη γύμνια μας, να δούμε την κατάστασή μας. Το Ευαγγέλιον είναι το φως μέσα στο σκοτάδι.

Είθε να μας σπλαχνισθεί ο Κύριος, γιατί αχρειώσαμε πάρα πολύ το, «κατ’ εικόνα», και δυσκόλως θα επιτύχουμε το, «καθ’ ομοίωσιν».