21. Απόστολος Κυριακής Γ΄ Ρωμαίους (5, 1-10)

Ρωμ. (5, 1-10)

«…Αδελφοί, Δικαιωθέντες οὖν ἐκ πίστεως εἰρήνην ἔχομεν πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, δι᾿ οὗ καὶ τὴν προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν τῇ πίστει εἰς τὴν χάριν ταύτην ἐν ᾗ ἑστήκαμεν, καὶ καυχώμεθα ἐπ᾿ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει, ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διὰ Πνεύματος ῾Αγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν. ῎Ετι γὰρ Χριστὸς ὄντων ἡμῶν ἀσθενῶν κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσεβῶν ἀπέθανε. μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται· ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν. συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε. πολλῷ οὖν μᾶλλον δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ σωθησόμεθα δι᾿ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς. εἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ Θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ...».

ΑΝΑΛΥΣΗ

Η σημερινή Κυριακή, η 3^η μετά την Πεντηκοστή, μας τονίζει και πάλι τη δικαίωση του ανθρώπου, που τη χαρίζει ΜΟΝΟ ο Ιησούς Χριστός, και στην οποία ο άνθρωπος μετέχει δια της πίστεως.

Στη γλώσσα της Αγίας Γραφής δικαίωση του ανθρώπου σημαίνει ο άνθρωπος να φανεί δίκαιος μπροστά στο Θεό, να δικαιωθεί ενώπιόν Του. Δικαίωση είναι τελικά η σωτηρία και η αναγέννηση του ανθρώπου, που για να πραγματοποιηθεί προϋποθέτει τη ζωντανή πίστη στο Ιησού Χριστό, η οποία μας ενώνει μαζί Του και μας καθιστά ικανούς να ζήσουμε τη δική του ζωή και να γίνουμε κοινωνοί  των χαρισμάτων του Πνεύματός Του.

Πίστη στον Χριστό σημαίνει αναγνωρίζει στο πρόσωπο Αυτού, τη θεότητά Του, αποδέχεται τα λόγια Του, και διακινδυνεύει το παν για τη βασιλεία Του. Αποδέχεται να θυσιάσει την «εκ νόμου» δικαιοσύνη του για να λάβει την εκ Θεού δικαιοσύνη.

Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, μας παρουσιάζει τα γνωρίσματα και τη στάση των δικαιωμένων ανθρώπων, χάρη στον σταυρικό θάνατο και την ανάσταση του Χριστού μας.  

===========================================================

«...Αδελφοί, Δικαιωθέντες οὖν ἐκ πίστεως εἰρήνην ἔχομεν πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ...». στιχ. 1

Η δικαίωση λοιπόν είναι έργο του Χριστού. Πέθανε για μας, για να μας «…προσαγάγη τω Θεώ…» (Α΄ Πέτ. 3, 18). Στη δωρεά αυτή ο άνθρωπος μπορεί να μετέχει αφού πρωτίστως πιστέψει. Χωρίς αυτήν την προϋπόθεση, η σωτηρία μας είναι αδύνατη. Η πίστη θα μας χαρίσει την άφεση των αμαρτιών και να μας καταστήσει άμωμους και δικαίους μέσω του βαπτίσματος.

Η εκ πίστεως δικαίωση μας συμφιλιώνει με το Θεό, ενώ η αμαρτία μας αποξενώνει από το Θεό, υψώνοντας «…το μεσότοιχον του φραγμού…» (Εφεσίους 2, 14). Εκείνος που είναι η «…ειρήνη ημών…», μας συμφιλίωσε δια του αίματος του σταυρού Του, πάσα κτίση.

«...δι᾿ οὗ καὶ τὴν προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν τῇ πίστει εἰς τὴν χάριν ταύτην ἐν ᾗ ἑστήκαμεν, καὶ καυχώμεθα ἐπ᾿ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ...». στιχ. 2

To «…προσαγωγὴν ἐσχήκαμεν…», υποδηλώνει πως οδηγηθήκαμε κοντά Του, χάρη στην δική Του φιλανθρωπία και ένεκα της πίστης μας. Ως άνθρωποι ζούσαμε μακριά, χωρισμένοι από το Θεό και η δική Του παρέμβαση μας έδειξε το δρόμο της Ζωής.

Αυτή η μετάβαση είναι έργο του Θεού. Στο πρόσωπο του Χριστού μας η ανθρωπότητα βρίσκει τη χαμένη ενότητα και κοινωνία με το Θεό, φτάνει μόνο να το θελήσει και να το επιδιώξει.

Στην νέα κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει δια της αγάπης Αυτού, «…εστήκαμεν…», δηλ. βρισκόμαστε σ’ αυτή κατά τρόπο στερεό και ασφαλή, εδραιωμένοι αμετακίνητα. Προϋπόθεση να διατηρηθεί αδιατάραχτη η καινούρια σχέση μας με το Θεό και αδιάκοπη η κοινωνία μαζί Του, είναι η πιστότητα και η προσήλωσή μας. Γι’ αυτό και ο απ. Παύλος μας το φωνάζει «…εδραίοι γίνεσθε, αμετακίνητοι…» (Α΄ Κορ. 15,58), διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να εκπέσουμε.

Επίσης δεν παραμένουμε μόνο προσηλωμένοι στην κατάσταση αυτής της συμφιλίωσης αλλά και «…καυχώμεθα ἐπ᾿ ἐλπίδι τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ...», δηλ. η απόλαυση της δόξας του προσώπου του Θεού, μας γεμίζει ελπίδα και γι’ αυτήν την ελπίδα ο κάθε χριστιανός πρέπει να χαίρει και να καυχιέται. Εδώ παρατηρεί ο ιερός Χρυσόστομος, πως καυχιέται κάποιος γι’ αυτά που έχει ή του εδόθησαν! Αλλά επειδή η ελπίδα μας στο έλεος Αυτού είναι τόσο σίγουρη, τόσο βέβαιη, μας δίνει το δικαίωμα να καυχιόμαστε το ίδιο, σαν ήδη να μας δόθηκε!

«...οὐ μόνον δέ, ἀλλὰ καὶ καυχώμεθα ἐν ταῖς θλίψεσιν, εἰδότες ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται, ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν, ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα...». στιχ. 3-4

Η καύχηση των πιστών έχει μια ξεχωριστή ευρύτητα. Η καύχηση για αγαθά που λάβαμε ή που μέλλουμε να λάβουμε είναι φυσική και αιτιολογημένη. Η καύχηση όμως για τις θλίψεις και τις δοκιμασίες της παρούσας ζωής εκφράζει το ηρωικό πνεύμα του χριστιανικού ήθους, αδικαιολόγητο φαινομενικά και ανεξήγητο λογικά.

Οι θλίψεις κατέχουν ξεχωριστή θέση στη ζωή των χριστιανών. Είναι ο κλήρος των πιστών και κυρίως των αποστόλων. Ένας κλήρος που τόσο οι απεσταλμένοι από τον Κύριο όσο και οι πιστοί δεν μπορούν ν’ αποφύγουν. Η καύχηση των πιστών στις θλίψεις, ξεκινά από τη βεβαιότητα ότι κτίζουμε σε υπομονή. Το κέρδος που η υπομονή προξενεί είναι ότι καθιστά τον πιστό δόκιμο δηλ. δοκιμάζεται η πιστότητά μας προς τον Κύριο καθώς και ο ζήλος μας για χριστιανική ζωή.

Η ελπίδα σ’ αυτές τις περιπτώσεις γίνεται εδραιότερη και καθίσταται βεβαιότερη.

«…ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει, ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διὰ Πνεύματος ῾Αγίου τοῦ δοθέντος ἡμῖν…» στιχ. 5

Η ελπίδα των πιστών όπως μας τονίζει ο απόστολος, δεν απογοητεύει και δεν ντροπιάζει. Οι ελπίδες που στηρίζουμε σ’ ανθρώπους συνεχώς διαψεύδονται και κατόπιν ακολουθεί η απογοήτευση και η ντροπή. Αντίθετα οι ελπίδες στο Θεό, δεν πρόκειται ποτέ να διαψευστούν και κατά συνέπεια να μας ντροπιάσουν.

Που θεμελιώνεται η ακαταίσχυντη ελπίδα των χριστιανών; Τι είναι αυτό που αποτελεί τη μεγάλη εγγύησή της;

Η απάντηση του Παύλου είναι σαφής: Είναι η αγάπη του Θεού η οποία πλημμύρισε τις καρδιές μας δια του Αγίου Πνεύματος. Η ελπίδα μας αντλεί το κύρος και τη ζωντάνια της από «…της αγάπης ην περί ημάς επεδείξατο…» ο Θεός.

«…῎Ετι γὰρ Χριστὸς ὄντων ἡμῶν ἀσθενῶν κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσεβῶν ἀπέθανε…» στιχ. 6

Η αγάπη του Θεού αποτελεί τη βάση και την εξήγηση και του μυστηρίου της θείας Οικονομίας. Ο σταυρικός θάνατος του Ιησού Χριστού, μας δείχνει το μέγεθος της θείας αγάπης, μας αποκαλύπτει την άβυσσο της φιλανθρωπίας του Θεού.

Πριν από την έλευσή Του, οι άνθρωποι ήμασταν «…ασθενείς…». Η αμαρτία που προκαλεί την ασθένεια της ψυχής αποτρέπει τον άνθρωπο ν’ ακολουθήσει την οδό της σωτηρίας. Πεσμένοι από το βάρος των αμαρτημάτων μας αλλά και την ασθένεια του σώματος που προκαλεί η ασθενούσα ψυχή, αδυνατούσαμε ν’ ανασηκωθούμε με τις δικές μας δυνάμεις. Αυτήν την κατάσταση την άλλαξε ο θάνατος του Κυρίου. Δεν πέθανε μόνο για τους «ασθενείς» ανθρώπους αλλά και για τους «ασεβείς». «Ασεβείς» γιατί ο άνθρωπος όχι μόνο εγκατέλειψε το Θεό, αλλά στράφηκε και στα είδωλα, υποδουλώνοντας ακόμα περισσότερο την άμοιρη ψυχή τους. 

«…μόλις γὰρ ὑπὲρ δικαίου τις ἀποθανεῖται· ὑπὲρ γὰρ τοῦ ἀγαθοῦ τάχα τις καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν. συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε…» στιχ. (7-8)

Για να δείξει ο Παύλος το μέγεθος της αγάπης του Θεού, προσφεύγει στη χρήση ενός επιχειρήματος. Και μας λέει «… αν για χάρη ενός δικαίου άνδρα μόλις μετά βίας θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος για να πεθάνει, ενώ για τον άδικο ούτε λόγος, πόσο μάλλον ο θάνατος του Χριστού μας, που έγινε για κάθε λογής «ασθενούν» άνθρωπο ακόμα και για τους «ασεβείς» ανθρώπους…».

Αυτό λοιπόν που κάνουν οι άνθρωποι πολύ σπάνια για κάποιον ενάρετο άνθρωπο το πραγματοποιεί η αγάπη του Θεού για κάθε άνθρωπο.

«…πολλῷ οὖν μᾶλλον δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ σωθησόμεθα δι᾿ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς. εἰ γὰρ ἐχθροὶ ὄντες κατηλλάγημεν τῷ Θεῷ διὰ τοῦ θανάτου τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, πολλῷ μᾶλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ…» στιχ. (9-10)

Τα όσα μας είπε ο απόστολος για την αγάπη του Θεού τον οδήγησαν να διατυπώσει τους εξής συλλογισμούς. Στον στίχο 9, αναφέρεται στην κατάσταση του ανθρώπου πριν και μετά τη δικαίωσή τους. Η αγάπη που υπέδειξε προς τους ανθρώπους ο Θεός με τη σταυρική θυσία του Υιού Του, εγγυάται και την οριστική σωτηρία μας. Ο δε δεύτερος συλλογισμός, στιχ. 10, συνδέει το θάνατο με την ανάσταση του Ιησού Χριστού. Πριν από τη δικαίωσή μας ήμασταν εχθροί του Θεού, αφού η αμαρτία στην οποία επιπέσαμε είναι «…έχθρα εις Θεόν…» (Ρωμ. 8, 7). Μετά τη δικαιώσή μας, «…δια του θανάτου…» του Χριστού, «…κατηλλάγημεν τω Θεώ…», δηλ. γίναμε και πάλι φίλοι και παιδιά Του. Αν λοιπόν όταν ήμασταν εχθροί Του, η αγάπη Αυτού μας συμφιλίωσε, πόσο μάλλον τώρα, που είμαστε δικαιωμένοι και συμφιλιωμένοι, θα μας σώσει με τη ζωή και την ανάσταση του Υιού Του. 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η δικαίωση και η σωτηρία μας είναι έργο που πραγματοποίησε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός. Χάρη σ’ αυτό το έργο, οι άνθρωποι ειρηνεύσαμε με τον Θεό. Τη θέση της έχθρας που εισήγαγε η αμαρτία, παίρνει η ειρήνη και η συμφιλίωση που μας χάρισε ο Χριστός. Σ’ αυτόν πιστεύουμε και η πίστη μας σ’ Αυτόν γεννά μέσα μας την ελπίδα, η οποία μας κάνει να καυχιόμαστε.

Η ελπίδα μας πρέπει να παραμείνει στερεή και η καύχησή μας καταξιώνεται χάρη στο πρόσωπο του Χριστού μας. Εκείνο που εγγυάται την ελπίδα μας και αιτιολογεί την καύχησή μας είναι η αγάπη του Θεού, η οποία αποκαλύφθηκε με το θάνατό Του. Ο σταυρός Του είναι ΤΡΑΝΗ απόδειξη της αγάπης Του. Πάνω σ’ αυτήν την αγάπη θεμελιώνονται και χτίζονται τα πάντα, η πίστη και η ελπίδα.

Ως γνήσιοι χριστιανοί καυχιόμαστε ακόμα και για τις θλίψεις μας, διότι γνωρίζουμε ότι η «…θλίψις υπομονή κατεργάζεται, η δε υπομονή δοκιμήν, η δεν δοκιμή ελπίδα, η δε ελπίδα ου καταισχύνει…». Εδώ βρίσκεται και το βαθύ νόημα της πίστεώς μας. Η ελπίδα μας δεν είναι ένα απατηλό αίσθημα, που μας κάνει να επαναπαυόμαστε σε πράγματα μελλοντικά, δραπετεύοντας από τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις της παρούσας ζωής. Οι χριστιανοί ελπίζουμε και ταυτόχρονα αγωνιζόμαστε. Περιμένουμε την ένδοξη Παρουσία του Κυρίου μας και μέχρι τότε ετοιμαζόμαστε και καταθέτουμε ενώπιον των συνανθρώπων μας έμπρακτα τη μαρτυρία της πίστεώς και της αγάπης μας.

Έτσι η χριστιανική ελπίδα αναδεικνύεται ανεξάντλητη πηγή δυνάμεως, η οποία μας οπλίζει και μας καθιστά ικανούς να υπομένουμε κάθε θλίψη και να υπερνικούμε οποιονδήποτε πειρασμό, «…εν τούτοις πάσιν υπερνικώμεν δια του αγαπήσαντος ημάς…» (Ρωμ. 8, 37). Γένοιτο.