24. Η ΑΣΚΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΘΩΣ, ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ, ΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΩΝ - ΜΕΡΟΣ Β'

...ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΕΡΟΥΣ Α'...

Πατώντας εκ του συνδέσμου, μεταβαίνετε στο Μέρος Α’

24. Η άσκηση των ορθώς, εν Χριστώ, αγωνιζομένων - ΜΕΡΟΣ Α'

ΤΑ ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΟΥΜΕ

Α. Πίστη στο Θεό

Στη πίστη που παρέλαβε η Ορθόδοξη Εκκλησία, ούτε πρόσθεσε ούτε αφαίρεσε, έστω και ένα γιώτα (ι) για να κάνει τη ζωή των ανθρώπων πιο εύκολη και συγχρονισμένη προς τον κοσμικό τρόπο ζωής. Το ήθος της είναι ο Ευαγγελικός βίος η «εν Χριστώ» ζωή. Το «…ἕνεκά σου θανατούμεθα ὅλην τὴν ἡμέραν· ἐλογίσθημεν ὡς πρόβατα σφαγῆς.…» Ρωμ. (8, 36) που γράφει ο απ. Παύλος είναι το αποτέλεσμα του πόθου και του έρωτος της Εκκλησίας προς τον Χριστό.

Η πίστη στο Θεό γίνεται μια διαρκής ικεσία βοήθειας. Η πίστη συνδέεται με την αδιάλειπτη δοξολογία της αγίας Τριάδος. Η πίστη στον Θεό, σημαίνει, ότι είμαι ελεύθερος από τον κόσμο και τα πράγματά του και οι επιθυμίες του Θεού γίνονται δικές μου επιθυμίες. Η πίστη στον Θεό σημαίνει ότι ομολογούμε τον Θεό σε ανθρώπους που δεν τον πιστεύουν χωρίς να έχουμε ενδοιασμούς αν θα χάσουμε την συμπάθειά τους. Πίστη στο Θεό σημαίνει αγάπη στον πλησίον μας. Πίστη στο Θεό σημαίνει ότι πιστεύουμε στα θαύματα του Θεού που τελούνται συχνά για τη δική μας σωτηρία. Πίστη στον Θεό σημαίνει ότι σιωπώ για το Θεό, ταπεινώνομαι για τον Θεό, θυσιάζομαι για τον Θεό, υποφέρω για τον Θεό. Πίστη στο Θεό σημαίνει αγιότητα ζωής, καθαρότητα καρδίας, ειλικρίνεια ψυχής.

Β. Προσευχή

Όπως λένε οι Πατέρες, η προσευχή είναι η «οδός προς Θεόν», για όσους αναζητούν την οδό αυτή. Με την προσευχή ξεκινά ο αγώνας για να επανασυνδεθεί ο άνθρωπος με το Χριστό και να δεχθεί τη Χάρη Του, που είναι το «μέγα φυλακτήριον» κατά του αόρατου εχθρού.

Η προσευχή μας φέρνει πιο κοντά στον Ιησού Χριστό και μας μαθαίνει να αγαπάμε με αγνά αισθήματα, με διάκριση και θυσία.

Η ειλικρινής προσευχή δείχνει την αγάπη μας προς τον Ιησού Χριστό. Η προσευχή της ψυχής μας μετατρέπει την άνυδρη ζωή μας σε δροσερό τοπίο της θείας χάριτος και της ζωηφόρου παρουσίας Του.

Η σταυρική Του θυσία και η ένδοξη Ανάσταση Του, είναι η απόδειξη της αγάπης Του. Αντίδωρο αυτής της αγάπης είναι η προσευχή.

Ζούμε την παρουσία του Θεού μέσα στην καθαρή καρδιακή προσευχή. Η ζωντανή προσευχή ελευθερώνει τη ψυχή από τα πάθη, την καθιστά καθαρή. Την προετοιμάζει να δεχθεί την αγάπη του Θεού. Η καθαρή προσευχή απομακρύνει το διάβολο.

Η συνεχής προσευχής διαλύει τα νέφη της αμφισβήτησης. Η ειλικρινής προσευχή αναζωογονεί το είναι μας και μεταμορφώνει όλο το περιβάλλον. Η ειλικρινής προσευχή τρέφει την ατροφική σήμερα ψυχή με πνευματικές ουράνιες τροφές.

Η ειλικρινής προσευχή αποτελεί το όπλο εκδίωξης των δαιμόνων.

Αγαπάς πολύ το Θεό; Πολύ προσεύχεσαι! Αγαπάς λίγο το Θεό; Λίγο προσεύχεσαι. Η ποιότητα του Χριστιανού καθορίζεται από την αγάπη που έχει για την προσευχή και τις αρετές της ταπείνωσης και αγάπης. Ο Θεός δεν θέλει μεγάλες προσευχές! Ευχαριστιέται με την ειλικρίνεια και τα απλά λόγια μας. 

Η καρδιακή προσευχή είναι θυμίαμα ευωδιαστό που φθάνει στον παράδεισο και επιστρέφει για να ευωδιάσει την ψυχή μας με τα δώρα του Θεού, που είναι αγάπη και έλεος, ευσπλαχνία και σωτηρία.

Μην ξεχνάτε ότι ο Θεός ανταποκρίνεται όταν η προσευχή μας είναι αγνή και καθαρή σαν τις ψυχές των μικρών παιδιών, που αφήνονται στον Θεό μέσα στην αθωότητά τους. Η αγνή προσευχή μας καθιστά ταπεινούς και απλούς στη ζωή μας.

Όλη η Χριστιανοσύνη κρύβεται μέσα στην καρδιακή ευχή «…Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με…»

Να προσευχόμαστε για την κάθαρση κάθε ανθρώπου, μιμούμενοι τους αγγέλους που προσεύχονται πάντα για τους ανθρώπους.

Η προσευχή είναι προσήλωση και ευχάριστη εμμονή στην αναζήτηση του Ουρανού. Είναι διαρκής επαφής με το Φως, τη Ζωή, την Αλήθεια.

Γ. Νηστεία

Ο Χριστός μαζί με την πίστη και την προσευχή πρόσθεσε και τη νηστεία. Όταν εγκαινίασε για το γένος των ανθρώπων, τη στρατηγική για τη νίκη του διαβόλου, προσευχήθηκε και νήστεψε «ημέρας τεσσαράκοντα και νύχτες τεσσαράκοντα». Κανένας δεν την δίδαξε στους ανθρώπους, ως όπλο κατά του διαβόλου.

Ο δε διάβολος όπου βλέπει την προσευχή συζευγμένη με τη νηστεία, φοβάται, γιατί θυμάται την ήττα που υπέστη στην έρημο με το όπλο αυτό.

Με τη νηστεία και την προσευχή ο άνθρωπος ξεκινά την οδό της Μετάνοιας, ένα διαφορετικό τρόπο ζωής γιατί ξεκινά να ποθεί το Θεό.

Η απώλεια του Παραδείσου και ο αφανισμός του ανθρώπου λένε ο Πατέρες, ξεκίνησε με την παράβαση της νηστείας, που όρισε ο Θεός στους πρωτόπλαστους. Με τη νηστεία ξεκινά ο άνθρωπος να επανακτήσει τον Παράδεισο που απώλεσε.

Νηστεία δεν είναι κατά του Πατέρες απλά η αποφυγή από ορισμένα φαγητά αλλά το «άρχειν γαστρός». Να κυβερνούμε δηλ. το στομάχι μας και τις επιθυμίες μας και να μη γινόμαστε δούλοι της κοιλιάς μας. «…Όταν το στομάχι γεμίσει υπερβολικά από οποιανδήποτε τροφή, γεννά σπέρματα ασωτίας…» αββάς Δωρόθεος

Ο κανόνας είναι να τοποθετούμαστε απέναντι στα υλικά αγαθά λιτά και απλά. Να τρώμε με προσοχή και προσευχή, για να υποταγούμε στον Θεό που είμαστε εικόνες Του και όχι στις εκλεκτές τροφές και τα εκλεκτά ποτά.

«…Κόρος εις γαστέρα την χάριν ιστήσι…» Μ. Βασίλειος Δηλ. ο χορτασμός της κοιλίας, σταματά τη Χάρη που πρόκειται να έλθει.

Με την πίστη, την προσευχή και τη νηστεία ο άνθρωπος αναγνωρίζει την αποτυχία του να τελειωθεί μακριά από τον Θεό και επιστρέφει στην ζωή στην «πηγή της ζωαρχίας», τον Θεό, που εγκατάλειψε. Έτσι γίνεται κοινωνός της Χάριτος και νικά τον διάβολο.

Δ. Μετάνοια

Ο προφήτης Δαβίδ γράφει «…εν τη μελέτη μου εκκαυθήσεται πυρ…». Δηλ. με τη μετάνοιά μου θ’ ανάψει φωτιά στην καρδιά μου για να κάψει τις αμαρτίες μου.

Ο άγιος Εφραίμ ο Σύρος έλεγε συνέχεια: «…μυριάκις ημάρτησα Θεέ μου, μυριάκις μετανοώ…». Έτσι ζούσαν οι άγιοι τη ζωή τους πάνω στη γη, μια ζωή μετάνοιας και πίστης στον αληθινό Θεό.

Και ο Ιούδας αναγνώρισε τα λάθη του αλλά δεν σώθηκε, διότι δε μετανόησε ενώπιον του Θεού.

Η ειλικρινής μετάνοια έρχεται με την ειλικρινή αγάπη προς τον Θεό. Όπως τονίζουν οι πατέρες της ερήμου, «…όσο πλησιάζει ο άνθρωπος το Θεό, τόσο περισσότερο βλέπει τον εαυτόν του αμαρτωλότερο…»

Οι άνθρωποι που μετανοούν πραγματικά κατόπιν νιώθουν ανάλαφροι στη ψυχή. Η καρδιά τους θερμαίνεται από την αγάπη του Θεού.

Τα δάκρυα φέρνουν τη συντριβή και ανοίγουν την πύλη του ουρανού για να εξέλθει  η χαρά ως απόρροια, ως δώρο του Θεού, ως αποδοχή, ως επιστροφή στον τόπο που εγκατάλειψε ένεκα της παρακοής του ο Αδάμ, δηλ. τον παράδεισο. Το συναίσθημα αυτό της χαρμολύπης ανανεώνει την ψυχή και την κάνει να χορεύει και να αγάλλεται. Της προσδίδει το μεγαλείο του ουρανού. Έτσι ο άνθρωπος που μετανοεί ανακαλύπτει ξαφνικά τον χαμένο θησαυρό, το ύδωρ το ζων, τη χάρη του Θεού.

Η αδυναμία ν’ αναγνωρίσουμε τον εγωισμό μας, οφείλεται στην αγνωσία του εαυτού μας. Ανώτερος δεν είναι ο άνθρωπος που ποιεί θαύματα, ή μιλά με αγγέλους. Αλλά ανώτερος είναι αυτός που γνωρίζει τις ανομίες του, γνωρίζει τα άδυτα της καρδίας του και προσπαθεί να εξαγνιστεί. Η αγρυπνία της εσωτερικής ψυχής διώχνει τους εχθρούς της ταπεινής ψυχής με την επαγρύπνηση του νου. Η περηφάνεια νικάται με τη μετάνοια που φέρνει την ταπείνωση στην καρδία του προσευχόμενου ανθρώπου.

Η μετάνοια είναι ο εσωτερικός αγώνας για την κάθαρση της ψυχής από τα πάθη και η συνεχής νήψη για φωτισμό της καρδιάς.

Η εξωτερική μετάνοια είναι η κατάνυξη της ψυχής για πλήρη κοινωνία με το Θεό.

Η καρδιακή μετάνοια είναι η πηγαία αγάπη προς το Θεό που φωτίζει το νου.

Η σωτηριώδης μετάνοια θεοποιεί την ψυχή.

Η θεοειδής μετάνοια είναι η αρπαγή του νου στο κόσμο της Βασιλείας του Θεού.

Η φωτοειδής μετάνοια καθιστά τον όλον άνθρωπο δοχείον της Χάριτος της Αγίας Τριάδος.

Η μετάνοια της ψυχής υπάρχει αληθινά όταν ο πόθος για ένωση με το Θεό γίνει φωτιά, ώστε να καυθεί η καρδιά από τις φωτοειδείς ενέργειες της θείας Χάριτος.

Η μετάνοια έχει βαθμίδες που ανεβάζει τη ψυχή από τη γη στον ουρανό για να αποκαλυφθεί το μεγαλείο της θεϊκής αγάπης στον προσευχόμενο άνθρωπο. Όσο η μετάνοια γίνει πηγαία έκφραση της ζωής, τόσο η προσευχή ολοκληρώνει την πνευματικότητα και θερμαίνει την καρδία.

Ε. Υπακοή που γεννά ταπείνωση

Η υπακοή οδηγεί στην ταπείνωση του εαυτού μας. Προφυλάσσει τον άνθρωπο από κάθε κακό. Χαρακτηριστικά είναι και ορισμένα παραδείγματα μέσα από το Γεροντικό τόμος Γ΄. Ένας γέροντας περί υπακοής λέει: «…Ας αποκτήσουμε την υπακοή, η οποία γεννάει την ταπείνωση, την υπομονή, την μακροθυμία, την κατάνυξη, την αγάπη προς τους αδερφούς και προς όλους τους ανθρώπους  και αυτά είναι τα πολεμικά μας όπλα…» αλλά και ο αββάς Μιώς λέει «…Η αληθινή υπακοή έχει αντάλλαγμα την υπακοή. Όταν κάποιος υπακούει στο Θεό, τον ακούει ο Θεός…».

Η υπακοή διδάσκει την ταπείνωση και η ταπείνωση την αγάπη.

Υπακοή στο Θεό σημαίνει μίμηση της ζωής του Χριστού, «…εταπείνωσεν εαυτόν, γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού...» Φιλιπ. (2, 8)

Η υπακοή οδηγεί στην μακροθυμία, στην ακατακρισία, στην καλοσύνη και ευσπλαχνία, στην αυτοθυσία.

Όσο περισσότερο ενσκήπτουμε μέσα μας, αναγνωρίζουμε και μετανοούμε για τις αμαρτίες μας, τόσο περισσότερο πλησιάζουμε στον ουρανό. Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός έλεγε «…Είδες υπερήφανον άνθρωπο είδες τον διάβολο. Είδες ταπεινόν; Είδες άγγελον…».

Του ταπεινού η καρδιά του, είναι ωκεανός καλοσύνης.  Είναι το ευωδιαστό λουλούδι του παραδείσου που ξεκουράζει και αναπαύει κάθε θλιμμένη και ανήσυχη ψυχή.

Ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος έλεγε πως «…όταν ο άνθρωπος ταπεινώνεται παρευθύς περικυκλώνει αυτόν το έλεος του Θεού και τότε η καρδιά αισθάνεται τη θεία βοήθεια…».

Χωρίς ταπείνωση δεν θα μπορέσουμε να ανεβούμε ούτε και ένα σκαλοπάτι στην πνευματική ζωή. Δεν αρκούν οι νηστείες, οι προσευχές, τα καλά έργα για να ζήσουμε πνευματικά. Χωρίς την ταπείνωση γινόμαστε νεκροί.

Ο ταπεινός δεν είναι δούλος των ανθρώπων. Είναι ένας θαρραλέος άνθρωπος, που αγωνίζεται να συναντήσει τον Θεό πραγματικά με πληρότητα αρετής και αγιασμού. Θερμαίνεται από την αγάπη του Θεού. Φωτίζεται από τη σοφία του Θεού. Αισθάνεται τον Θεό μέχρι τα βάθη της ύπαρξης του.

Και ο Χριστός μας αυτό θέλει. Θέλει γενναίους οδοιπόρους και δυνατούς εραστές της Βασιλείας Του και του Παραδείσου.

ΣΤ. Ανεξαρτητοποιήσου από την ύλη

Αρνήσου πολλά πράγματα του κόσμου για να πλουτίσεις από τον πλούτο του παραδείσου. Γίνε ότι ποθεί ο Κύριος απλός και ταπεινός, για να δείξεις ότι παντού ζει «…Κύριος εν ημίν…».

Πόσο άξιο είναι να ζούμε  μέσα από το Θεό για το Θεό, χωρίς να ποθούμε τίποτα χωρίς Θεό. Να προσφέρουμε τα πάντα εις δόξα Θεού.

Να γίνουμε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, κοιτάζοντας βαθιά μέσα μας για να δούμε πόσο αγαπούμε τον Ιησού Χριστό και τι δίνουμε για να τον αγαπήσουμε. Πόσο μετανοούμε για τις αμαρτίες μας; Πόσο προσευχόμαστε με την καρδιά μας;

Όσο πιο εξαρτημένοι είμαστε από την ύλη, τόσο περισσότερο διώχνουμε το Θεό από κοντά μας. Επιθυμούμε την άνεση και ξεχνάμε το Θεό. Γινόμαστε ψεύτικοι, για να αρέσουμε στους άλλους, χωρίς να σκεφτόμαστε τη σωτηρία μας.

Όλοι οι Άγιοι της Εκκλησίας μας νικούν το κράτος της αμαρτίας και του διαβόλου, γιατί θυσιάζουν καθημερινά το «φρόνημα της σαρκός», που θέλει να ζει αυτόνομα, χωρίς υπακοή και υποταγή στο Θεό και το θέλημά Του. Δεν θυσιάζουν την αγάπη του Θεού για τις απολαύσεις της φυσικής ζωής.

Ζ. Συμμετοχή στα θεία Μυστήρια

Η θεία Ευχαριστία αναγεννά όλη την ύπαρξή μας, αφού γινόμαστε σύναιμοι και σύσσωμοι με τον Ιησού Χριστό. Ο άνθρωπος γίνεται όλος φως από το Φως της θείας Ευχαριστίας.

Η θεία Ευχαριστία είναι πράξη ελέους του Θεού, για να αποτινάξουμε το λήθαργο από τη ψυχή μας. Με την θεία Ευχαριστία λαμβάνουμε ζωή από τη Ζωή του Θεού και γινόμαστε όπως Εκείνος.

Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος προσφέρονται στους πιστούς μόνον μέσω της Εκκλησίας. Όταν ο άνθρωπος δεν μετέχει στην ευχαριστιακή ζωή της Εκκλησίας, υποδουλώνεται στα πάθη του, χωρίζεται από την Εκκλησία, απορρίπτει την πίστη και πλάθει δικά του «δόγματα δυσσέβειας», μέσα από το σκοτάδι του εγωισμού του.

Όταν ο καρδιά μας γίνεται Ναός του Θεού, με την μετάληψη της Σαρκός και του Αίματος του Υιού Του, τότε έρχεται ο Κύριος με τους αγγέλους Του και μας ευλογεί.

Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος τονίζει πως ο ήλιος χωρίς φως, δεν είναι δυνατόν να ονομασθεί ήλιος. Έτσι ακριβώς είναι και ο άνθρωπος.  Χωρίς τη συμμετοχή του αγίου Πνεύματος, δεν δύναται ο άνθρωπος να ονομασθεί άγιος! Ο Κύριος μας είπε «…Γίνεσθε άγιοι, διότι εγώ είμαι άγιος…» Α’ Πέτρου (1, 16).

Το Φως του Θεού πλημμυρίζει τις ψυχές εκείνες που ζουν απλά και ταπεινά, που έχουν μόνο σκοπό της ζωής τους, να ΄ναι πάντοτε ενωμένοι με το Θεό.

Η θεία Κοινωνία είναι αναγκαία να γίνεται τακτικά, διότι βοηθά στη σταθερότητα της πίστεως μας, στην απόκτηση αρετών και στην αγιότητα της ζωής μας. Χωρίς τη θεία μετάληψη είναι αδύνατο να κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή.

«…ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐὰν μὴ φάγητε τὴν σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καὶ πίητε αὐτοῦ τὸ αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωὴν ἐν ἑαυτοῖς.…» Ιωα (6, 53)

Αλλά για να προσερχόμαστε στη θεία κοινωνία πρέπει να ετοιμαζόμαστε, να καθαριζόμαστε εσωτερικά με την εξομολόγηση και την μετάνοια. Κανείς δεν δύναται να προσέρχεται στα άχραντα μυστήρια αν δεν καθαριστεί εσωτερικά γιατί αντί για φωτισμό βάζουμε την ψυχή μας εις κατάκριμα, διότι ο Θεός είναι «πυρ καταναλύσκον» και από τους μεν καθαρούς φωτίζει τους δε ρυπαρούς κατακαίει.

Χαρακτηριστικό είναι και το παράδειγμα στη Παλαιά Διαθήκη όταν ο Θεός κατέβηκε να δώσει τις εντολές Του στον Μωυσή. Ο Θεός δεν επέτρεψε να αγγίξουν το όρος, εάν δεν «αγνίσουν εαυτούς», εάν δεν καθαρίσουν την ψυχή τους, εάν δεν πλύνουν τα ρούχα τους, εάν δεν κάνουν τριήμερη ετοιμασία, διαφορετικά όποιος άγγιζε το όρος Σινά θα πέθαινε αμέσως. Όταν πλησιάζουμε τον Θεό και μεταλαμβάνουμε το Σώμα και Αίμα του Υιού του Θεού, ποια άραγε ετοιμασία κάνουμε;

Ο Θεός λέγει στον Μωυσή να μην πλησιάσει στη βάτο, αν πρώτα δεν λύσει τα υποδήματά του, διότι ο τόπος είναι Άγιος. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αγία Τράπεζα. Η βάτος είναι το άγιο Δισκοπότηρο με το τίμιο Σώμα και Αίμα του Ιησού Χριστού. Ο τόπος είναι άγιος, διότι είναι τόπος θείων μυστηρίων. Τα σανδάλια που ζητούσε ο Θεός να βγάλει ο Μωυσής είναι οι αμαρτίες μας που πρέπει να πετάξουμε από πάνω μας με τη θεία εξομολόγηση.

Ας μην πλησιάσουμε όταν έχουμε έχθρα με κάποιον άνθρωπο, ας μην πλησιάσουμε  όταν έχουμε διαπράξει αδικία, σαρκικά αμαρτήματα ή όταν δεν έχουμε αγάπη προς τον συνάνθρωπό μας.

Όπως ο Μωυσής δεν έπαθε τίποτα που πατούσε στη φλεγόμενη βάτο, έτσι και εμείς να μην καούμε από την φλεγόμενη βάτο, την ουράνια φωτιά του αγίου Σώματος και Αίματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Ο Μωυσής με την απομάκρυνση από τη βάτο έλαβε πολλά χαρίσματα από το Θεό. Κατήλθε αλλοιωμένος στην όψη και εξέπεμπε πνεύμα Θεού. Έτσι είναι και ο αληθινός πιστός μετά τη θεία μετάληψη, αλλοιωμένος στην ψυχή και στην όψη. Αισθάνεται τη θεία μεταμόρφωση, διότι μέσα του ειρηνεύει.

«Ας προσερχόμαστε στο άγιο Ποτήριο «…μετά φόβου Θεού πίστεως και αγάπης…». Ας μετανοήσουμε όπως ο Μωυσής, ας εγκαταλείψουμε τις ανομίες μας ως ο Ζακχαίος. Ας ζήσουμε ευάρεστα στον Θεό ως ο Ματθαίος.

Ο προφήτης Δαυίδ γράφει για την εξομολόγηση στο Ψαλ. (31,5) «…τὴν ἁμαρτίαν μου ἐγνώρισα καὶ τὴν ἀνομίαν μου οὐκ ἐκάλυψα·…» Ο Ησαΐας επίσης μας συμβουλεύει: «…Λέγε συ τας ανομίας σου πρώτος, ίνα δικαιωθείς…» (Ησ. 43,26).

Όπως  για να καθίσουμε στο τραπέζι για να φάμε, προηγούμενος καθαρίζουμε τα χέρια μας, έτσι πρέπει να καθαρίσουμε την ψυχή μας στο λουτρό της εξομολογήσεως, ώστε να συμμετάσχουμε στο πνευματικό τραπέζι του μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας.

Η πνευματική ζωή μέσα στην Εκκλησία ολοκληρώνεται, διότι εν Χριστώ φέρουμε το Άγιον Πνεύμα. Χωρίς την Εκκλησία δεν υπάρχει πνευματική ζωή. Όπως χωρίς τον Χριστό δεν υπάρχει Εκκλησία, έτσι και χωρίς τα ιερά Μυστήρια της Εκκλησίας δεν υπάρχει πνευματικότητα στον άνθρωπο.

Ζ. Ταπείνωση

Η ταπείνωση είναι η αρχή της χριστιανικής ζωής. Είναι το στήριγμα όλων των αρετών. Χωρίς την ταπείνωση ζούμε νέκρα, ζούμε αδιάφορα. Η ταπείνωση οδηγεί στο Χριστό. Η ταπείνωση ανοίγει τις πύλες του Παραδείσου. Η ταπείνωση προσφέρει τη θεία Χάρη «…καὶ ἐπὶ τίνα ἐπιβλέψω, ἀλλ᾿ ἢ ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντα τοὺς λόγους μου;…» Ησαίας (66, 2) αλλά και ο ψαλμωδός στον 50^ο ψαλμό λέει «…Θυσία τω Θεώ, πνεύμα συντετριμμένο, καρδία συντετριμμένη και τεταπεινωμένη ο Θεός ουκ εξουθενώσει…».

Χρειάζεται μεγάλη βία στον εαυτό μας για να πορευθούμε μακριά από την εγωιστική διάθεση της ψυχής μας.

Η νίκη κατά της περηφάνειας, γίνεται με έργα αγάπης, χωρίς να τα φανερώνουμε, για να μην αποκτήσουμε κρυφό εγωϊσμό, που δηλητηριάζει την ψυχή μας και ξεφύγουμε από την αλήθεια των εντολών του Θεού με την έπαρση των λόγων μας.

Η ταπεινοφροσύνη διδάσκει την διακονία, ώστε να πορευθούμε χωρίς εγωισμό και κενοδοξία.

«…Ἐνδύσασθε οὖν, ὡς ἐκλεκτοὶ τοῦ Θεοῦ ἅγιοι καὶ ἠγαπημένοι, σπλάγχνα οἰκτιρμοῦ, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πρᾳότητα, μακροθυμίαν, ἀνεχόμενοι ἀλλήλων καὶ χαριζόμενοι ἑαυτοῖς ἐάν τις πρός τινα ἔχῃ μομφήν· καθὼς καὶ ὁ Χριστὸς ἐχαρίσατο ὑμῖν, οὕτω καὶ ὑμεῖς· ἐπὶ πᾶσι δὲ τούτοις τὴν ἀγάπην, ἥτις ἐστὶ σύνδεσμος τῆς τελειότητος…» Κολ. (3, 12-14) έτσι ξεριζώνονται τα πάθη, ανανεώνεται και ανακαινίζεται ο άνθρωπος ψυχικά και σωματικά.

Η αγία Θεοδώρα, ασκήτρια της ερήμου, λέγει: «…ούτε η άσκηση, ούτε οι αγρυπνίες, ούτε κανένα έργο άλλο δε μας σώζει παρά μόνο η ταπείνωση…» και ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος τονίζει «…χωρίς την ταπείνωση τα έργα είναι ανώφελα. Ότι είναι το αλάτι για την τροφή είναι ταπείνωση για τις αρετές. Όλα μας τα έργα είναι μάταια , κάθε αρετή και άσκηση…». Ο Μέγας Βασίλειος αποκαλεί την ταπείνωση «πανάρετων» δηλ. η ταπείνωση περιέχει όλες τις αρετές.

Η ταπείνωση και η αγάπη είναι τα δύο οχήματα που όταν τα μάθεις να τα χειρίζεσαι, οδηγούν στην λύτρωση και στον Παράδεισο.

Η. Ραθυμία – Οκνηρία – Αδιαφορία

Ας μην γινόμαστε εγωιστές και ράθυμοι στην πνευματική ζωή μας για να μην χάσουμε την ομορφιά του παραδείσου και πολύ περισσότερο την αγάπη του Θεού.

Ας μην γινόμαστε αδιάφοροι για την πίστη στο Θεό, είτε γιατί δε θέλουμε να στεναχωρήσουμε κάποιους ανθρώπους που μας περιβάλλουν.

Ο πόνος της ψυχής προειδοποιεί τη συνείδησή μας για τα λάθη μας, διότι γίναμε ψυχροί, αδιάφοροι και ράθυμοι.

Η κίνηση, η εργατικότητα προς το καλό είναι μέσα μας φυσική, αφού ορίσθηκε από το Θεό προς τον Αδάμ, ο οποίος καθ’ υπόδειξη του Θεού καλλιεργούσε και περιποιούταν τον Παράδεισο. Αυτοί που ρίχνουν τον εαυτό τους στα δίκτυα της ραθυμίας και της αργίας, ρίπτουν τον εαυτό τους στην «παρά φύσιν» θεομίσητη εμπάθεια.

Θ. Προθυμία

Εκείνος που έχει προθυμία προς το Θεό δε ζει, αλλά ζει θεοπρεπώς. Ζει για να ενωθεί με τον Θεό. Η προθυμία δείχνει αγάπη προς τον Θεό. Η προθυμία δεν έγκειται στο να ερχόμαστε απλώς εκκλησία αλλά η καρδιά μας να φλέγεται όλη από τον Θεό.

Αυτός που θέλει να λέγεται χριστιανός πρέπει να αγαπά τον Θεό με όλη την καρδιά και την ψυχή του. Εκείνος που είναι πρόθυμος ν’ αναζητήσει τον Θεό πρέπει να είναι έτοιμος για θυσίες.

Όταν ο άνθρωπος αγαπά τον Θεό όπου και να βρίσκεται προσεύχεται. Αυτό σημαίνει προθυμία. Να μπορούμε να προσευχόμεθα κάθε στιγμή.

Η προθυμία μας στρέφει φυσιολογικά στη μελέτη της αγίας Γραφής. Μας σπρώχνει στην κατανόηση και εμβάθυνσή των Πατερικών κειμένων.

Αυτό που κρίνει σήμερα τον Χριστιανό δεν είναι η θεωρητική πίστη αλλά η πρακτική πίστη. Ο Χριστιανός κρίνεται από τη ζωή του. Πολλοί άνθρωποι λέγονται χριστιανοί αλλά ταυτόχρονα είναι αφέντες και στυγνοί εξουσιαστές των άλλων ανθρώπων. Δε θέλουν να είναι διάκονοι.

Ι. Συνεχής αγώνας πλαισιωμένος με υπομονή και ελπίδα

Μια μέρα ένας γέροντας λέει σ’ ένα μοναχό που είχε κουραστεί από τους αγώνες του και σε μια στιγμή κάμφθηκε και ραθύμησε. Του λέει τότε ο γέροντας:

«…Παιδί μου πότε κατέβηκες από το Σταυρό; Ο Κύριος είναι ακόμη επάνω εκεί καρφωμένος. Εσύ γιατί προτιμάς να κατέβεις, γιατί θέλει να χάσεις τα αθλήματά σου; Γιατί θέλεις να χάσεις ότι έκτισες και τα στεφάνια σου;…»

Είναι πιο άριστο να είμαστε διάκονοι των ανθρώπων παρά εξουσιαστές. Ο Κύριος επιλέγει εκλεκτούς ανθρώπους που έχουν στην καρδιά τους πνεύμα ταπεινώσεως, πνεύμα διακονίας, πνεύμα θυσίας, πνεύμα Χριστού.

Εκείνος που ζει εν Χριστώ πρέπει:

1. Να ομολογεί συνεχώς μαρτυρώντας στον κόσμο την αληθινή πίστη του. Να γίνεται πόλος έλξης και σωτηρίας.
2. Να τηρεί με προθυμία όλες τις εντολές του Θεού με βαθιά αγάπη προς τον Ύψιστο.
3. Να εκκλησιάζεται τακτικά, υμνολογώντας το όνομα του Θεού.
4. Να προσεύχεται πρόθυμα στο Θεό, με αγάπη μετέχοντας στα μυστήρια της Εκκλησίας μας.
5. Να μαρτυρεί πρόθυμα τον Θεό σε κάθε θλίψη και πόνο, από κάθε διωγμό και περιφρόνηση.
6. Να είναι πρόθυμος να αντισταθεί στα έργα του κόσμου και του πονηρού.
7. Να είμαστε πρόθυμοι να σκορπίσουμε γύρω μας την αγάπη του Θεού με τις αρετές μας και την ευσεβή ζωή μας.

Όποιος πραγματικά αγωνίζεται και απαρασάλευτα φυλάττει και τηρεί όλες τις εντολές του Θεού, γίνεται «γεννημένος άνωθεν» (Ιωα. 1, 12) και υιός Θεού, και αναγνωρίζεται πραγματικός πιστός και Χριστιανός.

Η πίστη χωρίς έργα δεν θα ωφελήσει σε τίποτα γιατί είναι «νεκρά πίστη» Ιωα. (2, 17-18).

Όσο περισσότερο αισθανόμαστε την αδυναμία μας μέσα από τους πειρασμούς και τις δυσκολίες της ζωής, τόσο εύκολα ο Θεός στέλνει τη θεία Χάρη του.

Οι διδάσκαλοι της ζωής μας να είναι:

1. Η σιωπή της προσευχής
2. Η ταπείνωση της αφάνειας
3. Η ειρήνη της αγάπης
4. Η σοφία του Θεού
5. Η θυσία του Σταυρού
6. Η διάκριση της αλήθειας
7. Η συνείδηση της ψυχής μας
8. Η υπομονή της καρδίας
9. Η αγρυπνία της νύχτας
10.  Η ζωή των Αγίων
11.  Η προσευχή της νήψεως
12. Η υπακοή της σωτηρίας

Ας φερόμαστε στη ζωή μας ως άγιοι, με θάρρος και «πνεύμα δυνάμεως», για να μπορούμε να μεταδώσουμε στους άλλους τα ευαγγελικά μηνύματα του Ιησού Χριστού. Διότι «…ου γαρ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως…» Β’ Τιμ. (1, 7).

Ο άνθρωπος όσο αγωνίζεται να αγαπά το Θεό και τους ανθρώπους, τόσο αυξάνει τη Χάρη και προχωρεί σε ανώτερο στάδιο στην πνευματική ζωή. Ο διαρκώς διψασμένος για το Θεό άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λάμβανε διαρκώς τη Χάρη και πάντοτε φλεγόταν από τη δίψα του Θεού.

«…Επιποθώ του κρείττονος (=περισσότερου) και πάντοτε στενάζω…». Όπως λέγουν οι Πατέρες και των «…τελείων η τελειότης, ατέλεστος εστί…»

Ο Χριστιανός με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος παίρνει θάρρος να διακηρύξει τις αλήθειες του Ευαγγελίου. Ο ζήλος του είναι ανεξάντλητος. Η δύναμη του είναι ο Θεός. Χρειαζόμαστε να είμαστε φλογεροί ζηλωτές του Θεού, «…ζέοντες τω πνεύματι…».

Ο Χριστός είναι το Φως του κόσμου, ας γίνουμε φώτα για να φωτίσουμε τους γύρω μας. Όπως οι άγιοι απόστολοι έγιναν φωτεινοί φάροι της οικουμένης, έτσι και εμείς, ας μιμηθούμε τη ζωή τους για να δοξάζεται το Άγιον Όνομά Του.

Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΛΑΤΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟ ΘΕΟ

Τι σημαίνει αληθινή λατρεία προς το Θεό;

Σημαίνει αλλοίωση της ψυχής του ανθρώπου. Όλος ο άνθρωπος μεταμορφώνεται από τη θεία Χάρη. Δεν παραμένει μια «λογική λατρεία», αλλά με υπερφυσικό τρόπο αγγίζει ο Θεός την ανθρώπινη ύπαρξη. Μια λατρεία στο Θεό γίνεται ευάρεστη, όταν διαπιστώνεται πλήρης ψυχοσωματική αφιέρωση.

Λατρεύω τον Θεό σημαίνει αγαπώ το Θεό. Εκείνος που αγαπά τον Κύριο πρέπει να έχει τις αρετές Του. Να έχει την ταπείνωσή Του, τη διακονία Του, περισσότερο όμως την αγάπη Του, ιδιαίτερα μάλιστα προς τους εχθρούς του, διότι έτσι δείχνουμε ότι είμαστε όμοιοί Του.

Μακάριος είναι αυτός που προτίμησε την αφάνεια του κόσμου για να δείξει ότι ζει για τον Θεό χωρίς τη δόξα του κόσμου.

Μακάριος είναι εκείνος που προτίμησε τη σιωπή για το αδιάλειπτο έργο της προσευχής.

Μακάριος είναι εκείνος που σιωπή στις ύβρεις και συκοφαντίες των κακών ανθρώπων για να μιμηθεί τα παθήματα του Χριστού.

Μακάριος είναι εκείνος αγρυπνά τη νύχτα για να προσευχηθεί και να μιμηθεί τη ζωή των αγγέλων.

Μακάριος εκείνος που αγωνιά για τη σωτηρία του και μιμείται τη μετάνοια των αγίων πατέρων

Μακάριος εκείνος που αγωνίζεται για την κάθαρση των παθών του με ειλικρινή ταπείνωση για να φθάσει στη θέωση.

Μακάριος εκείνος που διδάσκεται από τη ζωή των αγίων για να ζει άγια προς δόξα του Θεού.

Ο σταυρός του Χριστού

Ο σταυρός για τον Χριστιανό εμπεριέχει ευχάριστες θλίψεις, αφού μέσω αυτών των θλίψεων, οδηγούμεθα στην εκπλήρωση του στόχου, στον σκοπό του ανθρώπου, στην ολοκλήρωση της γήινης πορείας του, στην επιβράβευση του αγώνα, τον Παράδεισο.

Ο σταυρός από ατιμωτικών μέσον που ήταν πριν, τώρα γίνεται το όχημα και το «ξύλο της ζωής» που μας οδηγεί στην Ανάσταση, στη σωτήρια, τη λύτρωση. Όλο το έργο του Θεανθρώπου Κυρίου μας κατευθύνεται  στην επί του Σταυρού θυσία.

«…ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι…» Κατά Μάρκον (8, 34)

Βασική προϋπόθεση για να ακολουθήσουμε τον Ιησού Χριστό, σύμφωνα με το λόγο και τη διδασκαλία Του, είναι να απαρνηθούμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Να νεκρώσουμε το θέλημά μας και τις εγωπαθείς επιθυμίες μας.

Μια τέτοια στροφή εκπομπή μας ισοδυναμεί με σταύρωση του θελήματός μας και να αποδεχθούμε το θέλημα Εκείνου ως έμπρακτη ομολογία του «…γεννηθήτω το θέλημά σου…».

Θα πρέπει να δεχθούμε ότι συχνά θα είμαστε θύματα στον κόσμο αυτό και η ζωή μας θα είναι ένα συνεχές μαρτύριο. Γι’ αυτό και η οδός προς την αγιότητα είναι στρωμένη με αγκάθια. Είναι μια συνεχής μαρτυρική πορεία προς τον Γολγοθά, είναι ένα μαρτύριο, μια μαρτυρία σταυρικής θυσίας.

Η αγιότητα δεν έρχεται χωρίς σταυρό και χωρίς θυσίες και χωρίς πόνο καρδιάς.

«…ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου οὗτος σώσει αὐτήν…» Μαρκ (8, 35)

Το μυστικό ολοκλήρωσης του ανθρώπου κρύβεται στα παραπάνω λόγια. Είναι το μυστικό της αιωνιότητας, της επιστροφής μας στον Παράδεισο, της συμμετοχής μας στην δοξολογία του Δημιουργού, της θέωσής μας.

Ο Ιησούς λοιπόν ρητά αναφέρει πως όποιος θέλει να σώσει την ψυχή του για πάντα, αυτός θα πρέπει να τη θυσιάσει, να τη χάσει στο κόσμο τούτο, τον πρόσκαιρο, για χάρη μου και για τη διδασκαλία μου και τότε θα έχει κερδίσει την αιωνιότητα. Γιατί τι ωφελεί τον άνθρωπο αν κερδίσει τον κόσμο όλο και χάσει την ψυχή του;

Η ψυχή είναι κύρια του σώματος και όχι δούλη των παθών. Είναι το μέσο που οδηγεί στην αιωνιότητα μέσω της άρσης του σταυρού, της αυταπάρνησης, της χριστιανικής ζωής, της συμμετοχής στα Μυστήρια της Εκκλησίας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Σήμερα η πίστη έχει χαθεί, η καρδιά του Χριστιανού έγινε σκληρή, φανατική άκαμπτη. Δε λυγίζει από τον εγωισμό. Λείπει η ταπείνωση, η απλότητα, η παιδική αθωότητα, το αθώο χαμόγελο, η αλήθεια το έλεος και η υπακοή στον Θεό.

Η αληθινή αγάπη προς τον πλησίον κρύβει αθωότητα σκέψεως και απλότητα ζωής.

Πτωχαίνεις για να νοιώσεις τον φτωχό. Αδειάζεις για να γεμίσεις τα χέρια του ανήμπορου. Κρυώνεις για να ζεστάνεις τον παγωμένο. Πεινάς για να χορτάσεις τον πεινασμένο. Διψάς για να ξεδιψάσεις τον πάσχοντα αδερφό σου. Στερείσαι για να ευχαριστήσεις τον πονεμένο συνάνθρωπό σου. Αγαπάς για να ελεήσεις. Δίνεις για να πλουτίσεις στον ουρανό. Η αγάπη δε διδάσκεται μέσα από την καρδιά μας. Προσφέρεται χωρίς εγωισμό και κενοδοξία. Η αγάπη γίνεται καρδιακή με την απλότητα του χεριού, το χαμόγελο της αθωότητας και μεγαλουργεί μέσα στην αγκαλιά του φτωχού. Το να σκέφτεσαι τον φτωχό είναι καλό. Το να δίνεις στον φτωχό είναι άριστο. Το να γίνεις φτωχός για τον φτωχό είναι άγιο. Το να πεθαίνεις για τον φτωχό είναι θεϊκό. Αγάπα τον φτωχό και θα μάθεις να αγαπάς αληθινά.

Ο Θεός είναι αγάπη και το μόνο που επιθυμεί είναι ν’ αγαπάμε τα πάντα και τους πάντες χωρίς υστεροβουλία. Ο δρόμος της αγάπης είναι αιώνιος. Να αγαπάμε εκείνους που μας κάνουν κακό, ανταποδίδοντας το κακό με αγάπη. Εκείνος που αγαπά υπομένει τα πάντα χωρίς να κουράζεται. Όταν η αγάπη της καρδιάς μας πηγάζει από την αγάπη του Θεού γίνεται πανίσχυρη και λάμπουμε από την ζωηφόρο δύναμη του Παναγίου Πνεύματος.

Η κατάκριση φονεύει την αγάπη, δυναμώνει την υπερηφάνεια. Η φλόγα της κατακρίσεως μεγαλώνει με το πάθος της ζήλειας ή του εγωισμού.

Η ψυχή εκείνου που αγαπά τον Κύριο φωτίζεται. Η καρδία του αγιάζεται. Ο νους του όλος λάμπει και ζει μέσα στο φως του Θεού. Δεν προσπαθεί να κοιτάξει κανένα άλλο. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να σκέπτεται και νύχτα και ημέρα τον Εσταυρωμένο.

Για να ζήσουμε μέσα στην αγάπη του Θεού, πρέπει να ταπεινωθούμε, όπως Εκείνος ταπεινώθηκε ενώπιων των μαθητών Του. Την αγάπη του Κυρίου δεν μπορούμε να την εκφράσουμε με λόγια αλλά τη ζούμε μονάχα με την καρδιά μας.

Ο Κύριος είναι ο Νυμφίος της Εκκλησίας αλλά και ο Νυμφίος της καρδιάς μας. Όταν η καρδιά μας φουντώνει από την αγάπη του Θεού, τότε γινόμαστε και λάμπουμε ως φως. Το μέγεθος φωτεινότητας της ζωής μας καθορίζεται από το ύψος της προσήλωσής μας στο Θεό.

Ο άνθρωπος για να γίνει άγιος πρέπει να απέχει από τα κακά, Ιώβ (2, 3) και να εργάζεται το καλό Ψαλ. (33, 15 & 36, 27). Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η πατρίδα μας είναι στους ουρανούς (Φιλιπ. (3, 20)), ώστε το βλέμμα μας να είναι προσηλωμένο όχι στα ορατά αλλά στα αόρατα (Β΄ Κορ. (4, 18)).

«Αιτείτε, και δοθήσεται υμίν· ζητείτε, και ευρήσετε· κρούετε, και ανοιγήσεται υμίν. πάς γάρ ο αιτών λαμβάνει και ο ζητών ευρίσκει και τώ κρούοντι ανοιγήσεται…» (Ματθ. 7, 7-8) για να σας ανοιχθεί η θύρα της βασιλείας των ουρανών και να βρεθείτε μέσα σ΄’ αυτήν και να την αποκτήσετε μέσα σας…Λουκ. 17, 21

Αυτός που αναζητεί το Θεό πρέπει να εντυπωσιάζεται με το μεγαλείο της Δημιουργίας. Να είναι ποιητής. Γιατί μόνο μια τέτοια ευαισθησία δύναται να μας οδηγήσει στην αληθινή σχέση της «νύμφης» ψυχής και του «Νυμφίου» Ιησού Χριστού. Ο αείμνηστος γέροντας Πορφύριος επισημαίνει πως, ο Χριστός για τους αληθινά πιστούς «είναι η χαρά, η αλήθεια, είναι ο Παράδεισος, είναι η αδιάλειπτη λαχτάρα της ψυχής. Όποιος θέλει να γίνει Χριστιανός πρέπει πρώτα να γίνει ποιητής. Αυτό είναι!

Να θυμάστε επίσης και αυτό. Τον Χριστό τον συναισθανόμαστε στις θλίψεις μας και στα μεγάλα προβλήματά μας. Εκεί είναι ο Θεός. Στις θλίψεις μας, στον πόνο μας, στα δάκρυά μας! Πάντα ήταν και θα είναι εκεί! Γιατί μόνο αυτός ξέρει να κρατά στοργικά το χέρι όπως κανείς άλλος! Μόνο Αυτός δίνει την αληθινή παρηγοριά και ανακούφιση.

Υπάρχουν ασκητές που έκαναν τόσα χρόνια άσκηση και τον Θεό τον διαισθάνθηκαν ολίγες φορές, στις πραγματικές τους θλίψεις και δοκιμασίες. Γιατί σας το λέω αυτό;

Σας το επισημαίνω για να μην απογοητευτείτε και εγκαταλείψετε τον αγώνα σας στο παραμικρό πρόβλημα! Σας το επισημαίνω για να δείξετε στο Θεό πόσο πολύ τον αγαπάτε, όταν φαινομενικά πάντα βέβαια, φαίνεται ότι δεν εισακούει στα αιτήματά σας. ΟΧΙ! Ο Θεός είναι εκεί, δίπλα σας, πάντα ήταν και πάντα θα’ ναι. Απλά αφήστε Τον να σας καθοδηγήσει όπως Αυτός ξέρει καλύτερα και όχι όπως εσείς αιτήστε!

Μην απογοητεύεστε και σηκώστε το σταυρό σας περίτρανα και θαρρετά με ότι δυσκολίες αυτό συνεπάγει και τότε θα δείτε και την προστατευτική δεξιά του Θεού να σας σκεπάζει! Και όταν την δείτε, δεν πρόκειται να θελήσετε να φύγετε ΠΟΤΕ!

Θεέ μου λάμψε στις καρδιές του κάθε ανθρώπου. Κάνε να συναισθανθούν τη θεία παρουσία Σου και ελέησέ μας στον αγώνα μας. Κάνε να διαισθανθούμε την αμαρτωλότητά μας, να σταυρώσουμε τα πάθη μας και να φωνάξουμε εφόσον αξιωθούμε της έσχατης θυσίας «…σ’ Εσένα Κύριε Πατέρα μου παραδίδω την ψυχή μου, γιατί Εσένα ηγάπησα, Εσένα αγαπώ και σ’ Εσένα θέλω να’ ρθω…».

Γένοιτο.