ΨΑΛΜΟΣ 19. ΙΘ'.

«…Εἰς τὸ τέλος· ψαλμός τῷ Δαυΐδ…».

Ο ψαλμός ξεκινά με την φράση “...εις το τέλος…” στοιχείο που τον κατατάσσει όπως είδαμε και σε παλαιότερους ψαλμούς, ως προφητικό.

Ο παρών ψαλμός και ο επόμενος συνδέονται δια κοινού περιεχομένου. Και εις τους δυο πρόκειται περί του Βασιλιά του Ισραήλ, υπέρ του οποίου ολόκληρος ο Ισραηλιτικός λαός απευθύνει θερμή παράκληση εις το Θεό, επί ευκαιρίας πολέμου (ψαλμός 19), τον οποίον ανέλαβε εναντίον επικίνδυνου εχθρού, ενώ στον ψαλμό 20 βλέπουμε την ευχαριστήριο προσευχή μετά τη νίκη.

Ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε δύο μέρη:

1. Στίχ. 2-6: Οι ευχές του λαού υπέρ του βασιλέως.
2. Στιχ. 7-10: Προσευχή πλήρης εμπιστοσύνης.

1^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 2-6: Οι ευχές του λαού υπέρ του βασιλέως.

Ψαλ. 19,2  - Ἐπακούσαι σου Κύριος ἐν ἡμέρᾳ θλίψεως, ὑπερασπίσαι σου τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ Ἰακώβ.

Ψαλ. 18,2  (Νεοελληνική απόδοση) – Είθε να εισακούσει ο Κύριος την δέησή σου κατά την ημέρα αυτήν της μεγάλης θλίψεως· είθε το παντοδύναμων όνομα του Θεού να σε υπερασπίσει εναντίον των εχθρών.

Ψαλ. 19,3 - ἐξαποστείλαι σοι βοήθειαν ἐξ ἁγίου καὶ ἐκ Σιὼν ἀντιλάβοιτό σου.

Ψαλ. 19,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Είθε να σου στείλει ο Κύριος βοήθεια από τον ιερόν του ναό και να σε προστατεύσει από το όρος Σιών.

Ψαλ. 19,4 - μνησθείη πάσης θυσίας σου καὶ τὸ ὁλοκαύτωμά σου πιανάτω. (διάψαλμα).

Ψαλ. 19,4  (Νεοελληνική απόδοση) - Είθε να ενθυμηθεί και να δεχθεί ευμενώς όλες τις αιματηρές και αναίμακτες θυσίες, που του προσέφερες, και να θεωρήσει παχύ και ευάρεστο το θύμα, το οποίον αφήκες ολόκληρο να καεί επάνω στο θυσιαστήριό Του.

Ψαλ. 19,5 - δῴη σοι Κύριος κατὰ τὴν καρδίαν σου καὶ πᾶσαν τὴν βουλήν σου πληρώσαι.

Ψαλ. 19,5 (Νεοελληνική απόδοση) - Είθε ο Κύριος να σου δώσει σύμφωνα με τις αγίες επιθυμίες της καρδίας σου και να εκπληρώσει κάθε αγαθή επιθυμία και απόφασή σου, χαρίζοντας εις σε, νίκη εναντίον των εχθρών σου.

Ψαλ. 19,6 - ἀγαλλιασόμεθα ἐν τῷ σωτηρίῳ σου καὶ ἐν ὀνόματι Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα. πληρώσαι Κύριος πάντα τὰ αἰτήματά σου.

Ψαλ. 19,6  (Νεοελληνική απόδοση) - Τότε όλοι θα ευφρανθούμε και θα χαρούμε δια την σωτήρια αυτή νίκη. Και στο όνομα και με την δύναμιν του απείρου Θεού μας θα αναδειχτούμε μεγάλοι και ένδοξοι. Είθε λοιπόν ο Κύριος να εκπληρώσει όλα τα αιτήματα της προσευχής σου.

Ψαλ. 19,7 - νῦν ἔγνων ὅτι ἔσωσε Κύριος τὸν χριστὸν αὐτοῦ· ἐπακούσεται αὐτοῦ ἐξ οὐρανοῦ ἁγίου αὐτοῦ· ἐν δυναστείαις ἡ σωτηρία τῆς δεξιᾶς αὐτοῦ.

Ψαλ. 19,7  (Νεοελληνική απόδοση) - Τώρα εγώ ο ιερεύς, που προσφέρω την ικετήριον αυτή θυσία, έχω την εσωτερική πληροφορία και γνώρισα καλά, ότι ο Κύριος θα σώσει οπωσδήποτε τον βασιλέα, τον οποίον αυτός έχρισε. Θα ακούσει και θα κάμει δεκτά τα αιτήματα της προσευχής του από τον ένδοξο ουράνιο θρόνο Του. Με θαυματουργικές επεμβάσεις της παντοδυνάμου δεξιάς Του θα μας δώσει την σωτηρία και τον θρίαμβο.

2^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 7-10: Προσευχή πλήρης εμπιστοσύνης.

Ψαλ. 19,8 - οὗτοι ἐν ἅρμασι καὶ οὗτοι ἐν ἵπποις, ἡμεῖς δὲ ἐν ὀνόματι Κυρίου Θεοῦ ἡμῶν μεγαλυνθησόμεθα.

Ψαλ. 19,8  (Νεοελληνική απόδοση) – Εκείνοι μεν οι εχθροί επέρχονται εναντίον μας με πολεμικά άρματα και με το φοβερό ιππικό τους. Εμείς όμως με το παντοδύναμο όνομα του Κυρίου και Θεού μας θα θριαμβεύσουμε εναντίον τους.

Ψαλ. 19,9 - αὐτοὶ συνεποδίσθησαν καὶ ἔπεσαν, ἡμεῖς δὲ ἀνέστημεν καὶ ἀνωρθώθημεν.

Ψαλ. 19,9  (Νεοελληνική απόδοση) - Και ιδού ότι αυτοί πεδικλώθηκαν, εσκόνταψαν και έπεσαν, ημείς όμως σηκωθήκαμε επάνω, σταθήκαμε όρθιοι και έχουμε κάτω από τα πόδια μας νικημένους τους εχθρούς μας.

Ψαλ. 19,10 - Κύριε, σῶσον τὸν βασιλέα, καὶ ἐπάκουσον ἡμῶν, ἐν ᾗ ἂν ἡμέρᾳ ἐπικαλεσώμεθά σε.

Ψαλ. 19,10  (Νεοελληνική απόδοση) - Κύριε, σώσον τον βασιλέα και άκουσε την προσευχή μας εις οιανδήποτε ημέρα και αν σε επικαλεσθούμε ευλαβώς και με πίστη.

 

Επιλεκτική ερμηνεία Ψαλμού 19. ΙΘ’  

Στον παρόντα ψαλμό θα εστιάσω σε μόνο ένα στίχο.

1. «…δῴη σοι Κύριος κατὰ τὴν καρδίαν σου καὶ πᾶσαν τὴν βουλήν σου πληρώσαι…» στιχ. (5)

«…δῴη σοι Κύριος κατὰ τὴν καρδίαν σου…» στιχ. (5). Τι θέλει να μας πει ο στίχος αυτός; Πως η καρδία αποτελεί κριτήριο απόδοσης τιμών και ελέους από το Θεό;

Αν δούμε ένα χειρουργό, το όργανο που χρησιμοποιεί για να κάνει τις εγχειρήσεις του και τις επεμβάσεις είναι το νυστέρι. Αν προσεγγίσουμε ένα αστρονόμο, αυτός θα παρατηρήσουμε πως το όργανο που χρησιμοποιεί για να παρατηρεί το σύμπαν και την κίνηση των αστεριών είναι το τηλεσκόπιο. Αν πλησιάσουμε ένα κρεοπώλη, θα δούμε πως εργάζεται περίτεχνα το μαχαίρι, ο ψαράς, τα δίκτυα του κοκ. Το όργανο που χρησιμοποιεί ένας χριστιανός, για να γνωρίσει το Θεό, είναι η καρδιά του. Αυτό είναι το κέντρο με τ’ οποίο γνωρίζουμε, συναντάμε το Θεό. Μέσα από την Αγία Γραφή, οι άγιοι Πατέρες μιλώντας για την καρδιά, μας διδάσκουν πως η καρδία είναι αφ’ ενός μεν το σαρκικό όργανο, αφ’ ετέρου δε το κέντρο της υπάρξεώς μας, μέσα στο οποίο γίνεται η κοινωνία και η ένωσή μας με τον Θεό.

Ας μην ξεχνάμε και τον 6ον μακαρισμό που μας λέει πως «...Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται…». Καθαροί στην καρδιά είναι σε πρώτο επίπεδο αυτοί οι οποίοι έχουν καθαρή συνείδηση, είναι αγνοί, πράξεις τους φωτεινές, οι οποίες πηγάζουν από μια αγαθότητα εσωτερική. Είναι όλοι αυτοί που έχουν φτάσει σε μέτρα αγιότητας.

Επίσης ο Απόστολος Πέτρος, ονομάζει την καρδία κρυπτόν άνθρωπο: «…ο κρυπτός της καρδίας άνθρωπος…» (Α’ Πέτρ. 3, 4). Είναι πράγματι ο χώρος εκείνος στον οποίο αγιάζεται ο Θεός: «…Κύριον δε τον Θεόν αγιάσατε εν ταις καρδίαις υμών…» (Α’ Πέτρ. 3, 15). Μέσα στην καρδιά ανατέλλει η Χάρη του Θεού: «…έως ου ημέρα διαυγάση και φωσφόρος ανατείλη εν ταις καρδίαις υμών…» (Β’ Πέτρ. 1, 19). Εκεί συντελείται η καθαρή προσευχή και η ένωση, η κοινωνία με το θείο.

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι καρδιά είναι «ο εντός ημών άνθρωπος», ο χώρος εκείνος που αποκαλύπτεται με την εν Χάριτι άσκηση και κατοικεί ο Θεός. Είναι ο πνευματικός ναός που τελείται αέναη θεία Λειτουργία, προσφέρεται αέναη δοξολογία προς τον Θεό. Αυτός ο χώρος, ο άγνωστος για τους πολλούς, αλλά γνωστός για τους αγίους, ζωογονεί τον άνθρωπο.

«…καὶ πᾶσαν τὴν βουλήν σου πληρώσαι…». Στον άνθρωπο αυτό που αγωνίζεται καθημερινά να κάνει την καρδία του θρόνο Θεού, για να εφαρμόσει τον λόγο του Χριστού, «…Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν…», σ’ αυτόν ο Πανάγαθος Θεός, που γνωρίζει ακόμη και την «χρείαν» μας, πριν καν του το ζητήσουμε, θα εκπληρώσει όλες τις επιθυμίες του εν λόγου ανθρώπου, γιατί μια τέτοια καρδία έχει ως θέλω της, τα θέλω του Θεού!