ΨΑΛΜΟΣ 15. IΕ'.

«…Στηλογραφία τῷ Δαυΐδ…».

Στηλογραφία κατά λέξη σημαίνει, η γραφή προορισμένη να χαραχθεί εις στήλη ή στύλο για να διαιωνισθεί σπουδαίο το γεγονός.

Χαρακτηριστικό του ψαλμού τούτου είναι η γλυκεία προσευχή του Δαβίδ για να επιτύχει διαρκή βοήθεια από το Θεό τόσο εν τη γη αλλά και την ευτυχία του εις την άλλη ζωή πλησίον του Θεού. Η προσευχή του στηρίζεται εις το ζωηρότατο συναίσθημα εμπιστοσύνης αλλά και θερμής αγάπης εις το Θεό. Ολόκληρη η ψυχή του Δαβίδ έχει ανάψει με τη σκέψη ότι ο Θεός, είναι ο πολυτιμότερος θησαυρός του και αισθάνεται τον εαυτό του απείρως ευτυχή και δεν φοβάται τον θάνατο. Ο ψαλμός αυτός έχει και Μεσσιακό περιεχόμενο, όπως θα δούμε στη συνέχεια.

Ως εκ τούτου ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε δύο στροφές/μέρη:

• 1.    Στίχ. 1-5: Το μοναδικό αγαθό του ποιητή, ο Θεός
• 2.   Στιχ. 6-11: Συναισθήματα χαράς, ευγνωμοσύνης και πλήρους εμπιστοσύνης που εμπνέονται στο ποιητή με το Θεό.

1^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 1-5: Το μοναδικό αγαθό του ποιητή.

Ψαλ. 15,1  - Φύλαξόν με, Κύριε, ὅτι ἐπὶ σοὶ ἤλπισα.

Ψαλ. 15,1  (Νεοελληνική απόδοση) – Φύλαξέ με, Κύριε, από κάθε κακό, διότι εγώ εις σε έχω στηρίξει τις ελπίδες μου.

Ψαλ. 15,2 - εἶπα τῷ Κυρίῳ· Κύριός μου εἶ σύ, ὅτι τῶν ἀγαθῶν μου οὐ χρείαν ἔχεις.

Ψαλ. 15,2  (Νεοελληνική απόδοση) - Είπα δια της προσευχής προς σε τον Κύριον• “…Συ είσαι ο Κύριος μου και Συ ωσάν ανενδεής, που είσαι, δεν έχεις ανάγκην από τα ιδικά μου υλικά αγαθά…”.

Ψαλ. 15,3 - τοῖς ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ ἐθαυμάστωσεν ὁ Κύριος, πάντα τὰ θελήματα αὐτοῦ ἐν αὐτοῖς.

Ψαλ. 15,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Προς χάριν των ενάρετων και ευσεβών ανθρώπων, που ζουν εις την χώρα Του, δηλαδή εις την γη της επαγγελίας, μεγάλα και θαυμαστά έργα έκαμε ο Κύριος. Όλες οι αποφάσεις Του, οι ευμενείς και ευάρεστες γι' αυτούς, που τηρούν το θέλημά του, ευρίσκονται ανάμεσά τους.

Ψαλ. 15,4 - ἐπληθύνθησαν αἱ ἀσθένειαι αὐτῶν, μετὰ ταῦτα ἐτάχυναν· οὐ μὴ συναγάγω τὰς συναγωγὰς αὐτῶν ἐξ αἱμάτων, οὐδ᾿ οὐ μὴ μνησθῶ τῶν ὀνομάτων αὐτῶν διὰ χειλέων μου.

Ψαλ. 15,4 (Νεοελληνική απόδοση) - Πλήθυναν, βέβαια, πάρα πολύ οι θλίψεις και οι ταλαιπωρίες αυτών, αλλά γρήγορα διαλύθηκαν και εξαφανίσθηκαν. Δεν θα συναθροίσω ποτέ κατά κανένα λόγο και τρόπον εις λατρευτικές συγκεντρώσεις ανθρώπους μολυσμένους με αίματα αθώων ανθρώπων ή με αίματα ειδωλολατρικών θυσιών. Ποτέ δεν θα αναφέρω εις τα χείλη μου, ούτε καν και θα ενθυμηθώ, τα ονόματα των ασεβών ανθρώπων και των ειδωλολατρικών τους θεών.

Ψαλ. 15,5 - Κύριος μερὶς τῆς κληρονομίας μου καὶ τοῦ ποτηρίου μου· σὺ εἶ ὁ ἀποκαθιστῶν τὴν κληρονομίαν μου ἐμοί.

Ψαλ. 15,5  (Νεοελληνική απόδοση) - Ο Κύριος είναι για με, το πολύτιμο μερίδιο της κληρονομίας μου. Το ποτήριο, από το οποίον πίνω την γλυκεία χαρά. Συ, Κύριε, είσαι Εκείνος, ο οποίος θα με αποκαταστήσεις και θα με επαναφέρεις χαίροντα εις την ποθητή πατρίδα.

2^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 6-11: Συναισθήματα χαράς και ευγνωμοσύνης εκ των ανωτέρων. 

Ψαλ. 15,6 - σχοινία ἐπέπεσέ μοι ἐν τοῖς κρατίστοις· καὶ γὰρ ἡ κληρονομία μου κρατίστη μοί ἐστιν.

Ψαλ. 15,6  (Νεοελληνική απόδοση) - Και το μερίδιο, που μου έτυχε σαν να μετρήθηκε με ακριβή μετροταινία, είναι από τα πλέον καλά. Πράγματι, η κληρονομία μου είναι αρίστη.

Ψαλ. 15,7 - εὐλογήσω τὸν Κύριον τὸν συνετίσαντά με· ἔτι δὲ καὶ ἕως νυκτὸς ἐπαίδευσάν με οἱ νεφροί μου.

Ψαλ. 15,7  (Νεοελληνική απόδοση) - Κατά το διάστημα της ημέρας θα δοξολογήσω και θα υμνήσω τον Κύριων, ο οποίος μου χάρισε σύνεση. Αλλά και κατά το διάστημα της νυκτός η φωνή της συνειδήσεώς μου και οι πόθοι της καρδίας μου με παιδαγωγούν προς τον Κύριων, ώστε Αυτόν να θεωρώ πλούτο και στήριγμά μου.

Ψαλ. 15,8 - προωρώμην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου διαπαντός, ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν, ἵνα μὴ σαλευθῶ.

Ψαλ. 15,8  (Νεοελληνική απόδοση) - Ημέρα και νύκτα έβλεπα και βλέπω τον Κύριο μου πάντοτε εμπρός μου. Τον βλέπω ότι είναι εις τα δεξιά μου, έτοιμος να με προστατεύσει, δια να μη ταραχθώ από οιονδήποτε φόβο ή κίνδυνο.

Ψαλ. 15,9 - διὰ τοῦτο ηὐφράνθη ἡ καρδία μου, καὶ ἠγαλλιάσατο ἡ γλῶσσά μου, ἔτι δὲ καὶ ἡ σάρξ μου κατασκηνώσει ἐπ᾿ ἐλπίδι,

Ψαλ. 15,9  (Νεοελληνική απόδοση) - Δια τούτο ακριβώς και ευφράνθηκε η καρδία μου, η δε γλώσσα μου λάλησε λόγους αγαλλιάσεως, ακόμη δε και το σώμα μου, όταν αποθάνω, θα αποτεθεί στον τάφο με την ελπίδα της αναστάσεως.

Ψαλ. 15,10 - ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν.

Ψαλ. 15,10 (Νεοελληνική απόδοση) - Διότι συ ο Θεός μου δεν θα εγκαταλείψεις την ψυχή μου στον Άδην, ώστε να φυλακισθεί δια παντός εις αυτόν, ούτε θα επιτρέψεις, εγώ αφοσιωμένος εις Σε να δοκιμάσω την φθορά και αποσύνθεση του τάφου. Θα με αναστήσεις.

Ψαλ. 15,11 - ἐγνώρισάς μοι ὁδοὺς ζωῆς· πληρώσεις με εὐφροσύνης μετὰ τοῦ προσώπου σου, τερπνότητες ἐν τῇ δεξιᾷ σου εἰς τέλος.

Ψαλ. 15,11 (Νεοελληνική απόδοση) - Έκαμες γνωστούς εις εμέ τους δρόμους και τους τρόπους της μακαρίας και ευλογημένης ζωής. Θα με χόρτασης χαρά και αγαλλίαση, όταν με αξιώσεις να δω το ένδοξο πρόσωπό Σου• εις την παντοδύναμο και πανάγαθο δεξιά Σου υπάρχουν πάντοτε δια τους εκλεκτούς Σου, Κύριε, τέλειες και ατελείωτες τέρψεις και χαρές.

Επιλεκτική ερμηνεία Ψαλμού 15. ΙΕ’  

Στον παρόντα ψαλμό θα εστιάσω σε 5 στίχους.

• 1. «…Κύριός μου εἶ σύ, ὅτι τῶν ἀγαθῶν μου οὐ χρείαν ἔχεις.…»
• 2. «…τοῖς ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ ἐθαυμάστωσεν ὁ Κύριος, πάντα τὰ θελήματα αὐτοῦ ἐν αὐτοῖς…»
• 3.    «…ἐπληθύνθησαν αἱ ἀσθένειαι αὐτῶν, μετὰ ταῦτα ἐτάχυναν…»
• 4. «…Κύριος μερὶς τῆς κληρονομίας μου καὶ τοῦ ποτηρίου μου· σὺ εἶ ὁ ἀποκαθιστῶν τὴν κληρονομίαν μου ἐμοί…»
• 5.   «…ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν…»

«…Κύριός μου εἶ σύ, ὅτι τῶν ἀγαθῶν μου οὐ χρείαν ἔχεις.…». Ο Κύριος και Θεός ημών, δεν είναι όπως τους άλλους θεούς, δεν έχει ανάγκη προσφορών, ή θυσιών, δεν έχει ανάγκη οιονδήποτε άλλων κατεργασιών. Είναι ανενδεής ο Θεός ημών. Τα πάντα προέρχονται από το Θεό και στο Θεό καταλήγουν. Και όπως είναι ανενδεής είναι και αυτάρκης! Είτε τον δοξάσουμε, είτε δεν τον δοξάσουμε, ο Θεός παραμένει ΜΕΓΑΣ! Την ίδια δόξα που απονέμουν οι πιστοί στο Θεό, την επιστρέφει ο Θεός ξανά στον άνθρωπο, εις δική του δόξα την ημέρα της κρίσεως. Έχουμε λοιπόν ένα Θεό μπροστά μας, που δεν ζητά υλικά αγαθά, αλλά συνάμα τα παρέχει για να ζήσει ο άνθρωπος. Έχουμε επίσης ένα Θεό αυτάρκη που παραμένει ΜΕΓΑΣ έστω και αν όλος ο κόσμος τον αντιμάχεται και πάραυτα επιζητά τη δική μας σωτηρία φθάνει μόνο να τον εμπιστευτούμε. Αυτόν τον Θεό ζητούμε και μόνο γι’ αυτόν λοιπόν κτυπά η καρδιά μας.

«…τοῖς ἁγίοις τοῖς ἐν τῇ γῇ αὐτοῦ ἐθαυμάστωσεν ὁ Κύριος, πάντα τὰ θελήματα αὐτοῦ ἐν αὐτοῖς…». Ο Κύριος είναι στο πλευρό των δίκαιων, γιατί αυτοί σήκωσαν τον σταυρό τους, χωρίς να τους ενδιαφέρουν οι δοκιμασίες που επιφέρει το «…σήκωσε το σταυρό σου κι ακολούθα με…» και όπως μας λέει ο επόμενος στίχος «…ἐπληθύνθησαν αἱ ἀσθένειαι αὐτῶν, μετὰ ταῦτα ἐτάχυναν…». Μπορεί ν’ αυξήθηκαν γι’ αυτούς οι δοκιμασίες, οι δυσκολίες, γιατί όπως μας λέει και ο ψαλμός (33, 20) «…πολλαὶ αἱ θλίψεις τῶν δικαίων…», αλλά δεν θα είναι μόνιμες οι θλίψεις και οι στεναχώριες. Διο των πολλών θλίψεων οι ευσεβείς «ετάχυναν» τον βήμα τους, δηλ. το άνοιξαν προς το δρόμο της αρετής, και αφού «…επλήσθησαν πνεύματος αγίου…», για να τους καταστήσει ο Θεός θαυμαστούς εις την αρετή, προόδευσαν όλο και περισσότερο. Είναι οι ευσεβείς εκείνοι, που ο Θεός, εναπόθεσε όλες τις φιλοφρονήσεις Του. Ο δρόμος των αρετών μας οδηγεί στην αγιότητα, που είναι η μοναδική ευγένεια και δόξα.

«…Κύριος μερὶς τῆς κληρονομίας μου καὶ τοῦ ποτηρίου μου· σὺ εἶ ὁ ἀποκαθιστῶν τὴν κληρονομίαν μου ἐμοί…». Ο Κύριος είναι αυτός που θα μας απονέμει το μερίδιο της κληρονομιάς μας, το ουράνιο μερίδιο του πνευματικού αγώνα μας. Το «ποτήριο» που αναφέρει εδώ ο ψαλμωδός, το συναντάμε και σ’ άλλους ψαλμούς όπως ο 22, «…καὶ τὸ ποτήριόν σου μεθύσκον με ὡσεὶ κράτιστον…», είναι η τράπεζα, η χαρά, το μάννα, το οποίο ευφραίνει τον άνθρωπο, και τον καθιστά συγκληρονόμο της Αυτού δόξης. Όσοι πιούμε εκ του «ποτηρίου» τούτου, αποσκοπούμε στην ουράνια κληρονομιά μας, αυτήν που δίκαια θα μοιράσει σε όλους, ο Ουράνιος Πατέρας.

«…ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν…». Και να αποθάνουμε Κύριε δεν πρόκειται να μας εγκαταλείψεις. Εν ζωή και εν θάνατο, δεν φοβούμεθα, γιατί ο Κύριος είναι ο προστάτης μας. Το χωρίο αυτό είναι καθαρά Μεσσιακά και διαφαίνεται και από τα λόγια του απ. Πέτρου που είπε «…Ο Δαβίδ και ετελεύτησε και τάφηκε και το σώμα αυτού διαφθορά είδε… Αλλά ο Δαβίδ υπάρχων ως προφήτης, προείδε την κατά σάρκα ανάσταση του Χριστού, ότι ου κατεληφθή η ψυχή αυτού εις τον Άδην, ουδέ η σάρξ αυτού είδε διαφθοράν…» Πραξ. (13, 35). Γένοιτο.

ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΨΑΛΜΟΣ 15;

1. Για την αποκατάσταση διαλυμένων σχέσεων.

2. Αρμόζει σε κάθε ενάρετο, όπου επιβουλεύεται ορατούς και αοράτους εχθρούς.  

3. Δέηση προς τον Κύριο για να μας γλυτώνει από τον κόσμο της ασεβείας και από ανθρώπους πονηρούς και άδικους.  

4. Έκφραση ελπίδας στο Θεό, σε περιπτώσεις δεινών περιπετειών και θλίψεων.