ΨΑΛΜΟΣ 13. IΓ'.

«…Εἰς τὸ τέλος· ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ…». στίχ. 1

Ο ψαλμός 13ος ξεκινάει κι αυτός με την έκφραση “...εις στο τέλος…”, που όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενους ψαλμούς (βλέπε 4, 6, 8, 9, 10, 11, 12), κατηγοριοποιείται ως προφητικός.

Ο Δαβίδ περιγράφει την παγκόσμια και βαθεία διαφθορά των ανθρώπων, και σημειώνει ευθύς εξ αρχής ποια είναι η αιτία της διαφθοράς τους, η οποία δεν είναι άλλη από την απομάκρυνση από το Θεό. Για να τονίσει τη διαφθορά προβάλλει τη σκληρότητα των ισχυρών έναντι των πενήτων και αδυνάτων, αλλά μας διαμηνύει πως ο Κύριος «…εκ του ουρανού διέκυψεν…» δηλ. επιβλέπει, θα παρέμβει και θα αποκαταστήσει πάσα αδικία.

Ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε τρεις στροφές:

1.    Στίχ. 1-3: Η γενική διαφθορά

2.    Στιχ. 4-6: Η τυραννία των διεφθαρμένων

3.    Στιχ. 7: Η δέηση του Δαβίδ υπέρ της λύτρωσης των αδικουμένων.

1^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 1-3: Η γενική διαφθορά

Ψαλ. 13,1  - Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός. Διεφθάρησαν καὶ ἐβδελύχθησαν ἐν ἐπιτηδεύμασιν, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός.

Ψαλ. 13,1  (Νεοελληνική απόδοση) – Ο σκοτισμένος από την αμαρτία μωρός και ασεβής άνθρωπος, είπε από μέσα του, σύμφωνα με την επιθυμία της αμαρτωλής καρδίας του· “δεν υπάρχει Θεός”. Αυτός όμως και οι όμοιοί του διεφθάρησαν μέσα εις την αμαρτωλότητά τους. Έγιναν μισητοί από τον Θεό και από τους ευσεβείς ανθρώπους. Το κακό διαδόθηκε τόσον πολύ, ώστε δεν υπάρχει κανείς, που να πράττει σήμερον το αγαθό. Δεν υπάρχει ούτε ένας.

Ψαλ. 13,2 - ἕως τίνος θήσομαι βουλὰς ἐν ψυχῇ μου, ὀδύνας ἐν καρδίᾳ μου ἡμέρας καὶ νυκτός; ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ᾿ ἐμέ;

Ψαλ. 13,2  (Νεοελληνική απόδοση) - Ο Κύριος έσκυψε από το ύψος του ουρανού και έρριψε το βλέμμα του, δια να δει τους υιούς των ανθρώπων, δια να δει εάν υπάρχει κανείς μεταξύ αυτών, που να έχει επίγνωση Θεού ή να επικαλείται με πίστη το Θεό και προσπαθεί να ευαρεστεί εις Αυτόν.

Ψαλ. 13,3 - πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός (τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν, ταῖς γλώσσαις αὑτῶν ἐδολιοῦσαν· ἰὸς ἀσπίδων ὑπὸ τὰ χείλη αὐτῶν, ὧν τὸ στόμα ἀρᾶς καὶ πικρίας γέμει, ὀξεῖς οἱ πόδες αὐτῶν ἐκχέαι αἷμα, σύντριμμα καὶ ταλαιπωρία ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτῶν, καὶ ὁδὸν εἰρήνης οὐκ ἔγνωσαν· οὐκ ἔστι φόβος Θεοῦ ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν).

Ψαλ. 13,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Αλλοίμονο! Όλοι εξετράπησαν από την ευθείαν οδό. Εξαχρειώθηκαν και διεφθάρησαν. Δεν υπάρχει κανείς, που να πράττει το αγαθό. Δεν υπάρχει ούτε ένας. Ο λάρυγγάς τους, σαν ανοικτός τάφος, αναδίδει δυσώδεις αναθυμιάσεις. Με τις πονηρές τους γλώσσες επινοούν και εκφράζουν δόλια ψεύδη και φαρμακερές συκοφαντίες. Δηλητήριο φαρμακερών ασπίδων υπάρχει κάτω από τα χείλη τους. Το στόμα τους είναι γεμάτο από κατάρες εναντίον του Θεού και από δολιότητες και πικρίες εναντίον των ανθρώπων. Τα πόδια τους τρέχουν με ταχύτητα, δια να χύσουν αίμα. Εις τους δρόμους της ζωής τους και εις τις πράξεις τους σπείρουν συντρίμματα και ταλαιπωρίες εναντίον αθώων. Εσωτερική ειρήνη και ειρηνική ζωή με τους άλλους εξ αιτίας της αμαρτωλότητάς τους δεν γνώρισαν. Δεν υπάρχει φόβος Θεού, ενώπιόν τους.

2^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 4-6: Η τυραννία των διεφθαρμένων

Ψαλ. 13,4 - Οὐχὶ γνώσονται πάντες οἱ ἐργαζόμενοι τὴν ἀνομίαν; οἱ ἐσθίοντες τὸν λαόν μου βρώσει ἄρτου τὸν Κύριον οὐκ ἐπεκαλέσαντο.

Ψαλ. 13,4 (Νεοελληνική απόδοση) - Δεν θα βάλουν, λοιπόν, ποτέ γνώσιν και δεν θα συνετισθούν όλοι αυτοί, που εργάζονται την παρανομία; Οι πωρωμένοι αυτοί, που κατατρώγουν τον λαό μου, με τόσην ασυνειδησία σαν να πρόκειται περί συνήθους άρτου; Δεν επικαλέσθηκαν ποτέ τον Κύριο. Δεν γνώρισαν, τι είναι προσευχή.

Ψαλ. 13,5 - ἐκεῖ ἐδειλίασαν φόβῳ, οὗ οὐκ ἦν φόβος, ὅτι ὁ Θεὸς ἐν γενεᾷ δικαίᾳ.

Ψαλ. 13,5  (Νεοελληνική απόδοση) - Κυριεύθηκαν όμως από πανικό και δειλία εκεί, όπου δεν υπήρχε τίποτε το φοβερό. Και τούτο, διότι ο Κύριος μόνον εις την γενεά των δικαίων είναι προστάτης και όχι στους αμαρτωλούς.

Ψαλ. 13,6 - βουλὴν πτωχοῦ κατῃσχύνατε, ὁ δὲ Κύριος ἐλπὶς αὐτοῦ ἐστι.

Ψαλ. 13,6  (Νεοελληνική απόδοση) - Εξευτελίζετε σεις και εμπαίζετε τις σκέψεις και τις αποφάσεις του πτωχού, διότι στηρίζει τις ελπίδες του στον Κύριο.

3^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 7: Η δέηση του Δαβίδ υπέρ της λύτρωσης των αδικουμένων.

Ψαλ. 13,7 - τίς δώσει ἐκ Σιὼν τὸ σωτήριον τοῦ Ἰσραήλ; ἐν τῷ ἐπιστρέψαι Κύριον τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ λαοῦ αὐτοῦ ἀγαλλιάσεται Ἰακὼβ καὶ εὐφρανθήσεται Ἰσραήλ.

Ψαλ. 13,7  (Νεοελληνική απόδοση) - Ποιός, λοιπόν, θα έλθει από την Σιών, δια να δώσει τη σωτηρία στον ισραηλίτικο λαό; Θα δοθεί εις αυτούς η σωτηρία, όταν ο Κύριος επαναφέρει τους ανθρώπους του λαού του από την αιχμαλωσία, θα σκιρτήσουν από αγαλλίαση οι απόγονοι αυτοί του Ιακώβ. Θα ευφρανθούν οι καρδίες των Ισραηλιτών.

Επιλεκτική ερμηνεία Ψαλμού 13. ΙΓ’  

Στον παρόντα ψαλμό θα εστιάσω σε 4 στίχους.

1.    «…Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός…»

2.    «…πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα …»

3.    «…ἐκεῖ ἐδειλίασαν φόβῳ, οὗ οὐκ ἦν φόβος, ὅτι ὁ Θεὸς ἐν γενεᾷ δικαίᾳ…»

4.    «…βουλὴν πτωχοῦ κατῃσχύνατε, ὁ δὲ Κύριος ἐλπὶς αὐτοῦ ἐστι…»

«…Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· οὐκ ἔστι Θεός…». Ο «άφρων» κατά την Αγία Γραφή, είναι ο ασεβής, ο αμαρτωλός, διότι φρόνηση και σοφία, δεν είναι θεωρητική γνώση, αλλά ο φόβος του Κυρίου. «…αρχή σοφίας φόβος Κυρίου…». (Παροιμίαι Σολ. 1, 7). Η πραγματική σοφία δεν είναι η κοσμική γνώση, αλλά ο σεβασμός και η αγάπη σ’ Αυτόν που είναι η γνώση. Πραγματική σοφία δεν είναι να κερδίσω τον κόσμο, αλλά δια της Χάριτος Αυτού η θεοποίηση του ανθρώπου με την απεξάρτηση από τον κόσμο. Η καρδία ως κέντρο διανοίας και βουλήσεως, δίνει αυτή πρώτα την εντολή, παρακινώντας στο κακό ή στο καλό. Αν εμείς δεν ανοίξουμε τις καρδιές μας να δεχτούμε τον Αχώρητο Θεό, αλλά την αφήνουμε άκαρπη, πέτρινη, κλειστή στο ν’ αγαπήσει και να δεχτεί το Χριστό, ως Κύριό της ζωής μας, ως Σωτήρα και  Μέγα οδηγό, τότε επέρχονται σιγά σιγά στον άνθρωπο, οι συνέπειες της αποστασίας του, και οδηγείται σιγά σιγά στη διαφθορά σε βαθμού βδελυγμίας.

«…πάντες ἐξέκλιναν, ἅμα ἠχρειώθησαν, οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα …». Οι περισσότεροι, απέκλιναν δια της ευθείας οδού. Η κρίση της αλλοιώθηκε, δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το πρέπον από το μη πρέπον. Ο κόσμος έπαψε να βλέπει τα δικά του λάθη και πλέον με την πρώτη ευκαιρία προσπαθεί να δικάσει. Ένας «ανοικτός τάφος» είναι ο λάρυγγας των ανθρώπων, αποπνέει μέσα τους η δυσωδία του τάφου. Οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να καταβροχθίσουν τους αδύνατους, με δόλο, με συκοφαντία, με κατάκριση, και πατώντας επί πτωμάτων να βαδίσουν ολοένα προς την κοσμική τους ανέλιξη, αδιαφορώντας για την οδύνη και στεναχώρια των ανθρώπων που σκορπούν στο διάβα του.

«…ἐκεῖ ἐδειλίασαν φόβῳ, οὗ οὐκ ἦν φόβος, ὅτι ὁ Θεὸς ἐν γενεᾷ δικαίᾳ…». Αυτή η φράση αντηχούσε και αντηχεί ακόμα και στις μέρες μας. Τί μας λέει εδώ ο Δαβίδ; Ο κόσμος που είναι μακριά από το Θεό, κυριεύετε από φόβο εκεί που δεν υπάρχει φόβος! Φοβερό! Πόσοι στις μέρες μας καταφεύγουν σε αστρολόγους ζητώντας να μάθουν το πεπρωμένο τους; Πόσοι άνθρωποι καταντούν άβουλοι επειδή περιμένουν την συγκατάθεση του αστρολόγου ή της καφετζούς για να δραστηριοποιηθούν στη ζωή τους; Πόσοι δεν προβαίνουν σε προγραμματισμένα πράγματα επειδή οι πλανήτες που τους επηρεάζουν δεν βρίσκονται μεταξύ τους εναρμονισμένοι; Η ζωή τους όλη έγινε μια δεισιδαιμονία, μια προκατάληψη, ένας διαρκής φόβος! Αλλά όλα αυτά που προανέφερα, βρίσκονται έξω από τη σφαίρα της Χάριτος, βρίσκονται έξω από τη σκέπη προστασίας του Θεού. Ο Κύριος ευρίσκεται εν μέσω γενεάς δίκαιων ανθρώπων, και υπερασπίζει αυτούς από παντός φόβου.

«…βουλὴν πτωχοῦ κατῃσχύνατε, ὁ δὲ Κύριος ἐλπὶς αὐτοῦ ἐστι…». Τι σημαίνει το ρήμα «κατησχύνατε»; Σημαίνει περιγελάσατε! Όλοι εσείς λέει ο Δαβίδ που περιγελάτε, χλευάζετε, εμπαίζετε και κατηγορείτε, είναι κάτω από τη σκέπη προστασίας του Θεού. Ο Θεός είναι με το μέρος των αδικουμένων, των πενήτων, των ελαχίστων. Επέλεξε αδερφέ μου τον χλευασμό της ταπείνωσης μέσα στον οποίο δεσπόζει η Χάρης του Θεού, παρά την ισχύ της υπερηφάνειας που συμπαρασύρει στη πτώση ως υιοί του άσπονδου εχθρού.

ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΨΑΛΜΟΣ 13;

1. Από την απόγνωση στη ελπίδα.

2. Γι’ αυτούς που πάσχουν από μελαγχολία.

3. Όταν βλασφημείται η θεία Πρόνοια.

4. Για φοβερό δαιμόνιο, να διαβάζεται 3 φορές την ημέρα επί 3 ημέρες.   

ΨΑΛΜΟΣ 12. IΒ'.

«…Εἰς τὸ τέλος· ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ…». στίχ. 1

Ο ψαλμός 12 ξεκινάει κι αυτός με την έκφραση “...εις στο τέλος…”, που όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενους ψαλμούς (βλέπε 4, 6, 8, 9, 10, 11), κατηγοριοποιείται ως προφητικός.

Ο Δαβίδ συνέταξε το ψαλμό όταν βρισκόταν σε πολύ δύσκολη στιγμή, όταν ο κλοιός των εχθρών του, έσφιγγε απειλητικά όλο και περισσότερο.

Ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε τρεις στροφές:

1.    Στίχ. 1-3: Το παράπονο του Δαβίδ

2.    Στιχ. 4-5: Η προσευχή του Δαβίδ για να πετύχει τη σωτηρία του

3.    Στιχ. 6: Η πίστη του Δαβίδ

1^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 1-3: Το παράπονο του Δαβίδ

Ψαλ. 12,2  - Ἕως πότε, Κύριε, ἐπιλήσῃ μου εἰς τέλος; ἕως πότε ἀποστρέψεις τὸ πρόσωπόν σου ἀπ᾿ ἐμοῦ;

Ψαλ. 12,2  (Νεοελληνική απόδοση) – Έως πότε, Κύριε, θα με λησμονείς εντελώς; Έως πότε θα αποστρέφεις, σα να αδιαφορείς δια την θλίψιν μου, το πρόσωπον Σου από εμέ;

Ψαλ. 12,3 - ἕως τίνος θήσομαι βουλὰς ἐν ψυχῇ μου, ὀδύνας ἐν καρδίᾳ μου ἡμέρας καὶ νυκτός; ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ᾿ ἐμέ;

Ψαλ. 12,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Έως πότε, Κύριε, θα καταρτίζω μέσα μου σχέδια λυτρώσεώς μου από τους εχθρούς μου, και όμως θα δοκιμάζει ημέρα και νύκτα η καρδία μου οδύνες, διότι θα βλέπει αυτά να ναυαγούν, ώστε να μένω έτσι εκτεθειμένος εις κινδύνους; Έως πότε θα υψώνεται απειλητικός και θα θριαμβεύει εναντίον μου ο εχθρός;

2^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 4-5: Η προσευχή του Δαβίδ για να πετύχει τη σωτηρία του

Ψαλ. 12,4 - ἐπίβλεψον, εἰσάκουσόν μου, Κύριε ὁ Θεός μου· φώτισον τοὺς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον,

Ψαλ. 12,4 (Νεοελληνική απόδοση) - Ρίψε ένα βλέμμα συμπαθείας προς εμέ, και άκουσε την προσευχή μου Κύριε, ο Θεός μου. Αναζωογόνησε το φως των οφθαλμών μου, το οποίον από το βάρος των μεγάλων και πολυαρίθμων θλίψεων πρόκειται να σβήσει. Μη επιτρέψεις να κλείσουν οριστικώς τα μάτια μου και κοιμηθώ τον ύπνο του θανάτου.

Ψαλ. 12,5 - μήποτε εἴπῃ ὁ ἐχθρός μου· ἴσχυσα πρὸς αὐτόν· οἱ θλίβοντές με ἀγαλλιάσονται, ἐὰν σαλευθῶ.

Ψαλ. 12,5  (Νεοελληνική απόδοση) - δια να μη ειπεί με πολλή χαιρεκακία ο εχθρός μου· «…υπερίσχυσα εναντίον του και τον νίκησα…». Οι εχθροί μου, που με θλίβουν, θα χαρούν πάρα πολύ, εάν κλονισθώ και πέσω.

3^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 6: Η πίστη του Δαβίδ

Ψαλ. 12,6 - ἐγὼ δὲ ἐπὶ τῷ ἐλέει σου ἤλπισα, ἀγαλλιάσεται ἡ καρδία μου ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ σου· ᾄσω τῷ Κυρίῳ τῷ εὐεργετήσαντί με καὶ ψαλῶ τῷ ὀνόματι Κυρίου τοῦ Ὑψίστου.

Ψαλ. 12,6  (Νεοελληνική απόδοση) - Εγώ όμως έχω στηρίξει την ελπίδα μου εις Σε. Η καρδία μου θα αισθανθεί απερίγραπτο χαρά, όταν Συ ευδοκήσεις και μου στείλεις την ποθητή σωτηρία. Τότε εγώ θα τραγουδώ ύμνους ευχαριστίας προς Σε, τον ευεργέτη και Κύριο μου, και θα συνθέσω ύμνους δοξολογίας εις δόξα του ονόματος Κυρίου του Υψίστου.

Επιλεκτική ερμηνεία Ψαλμού 12. ΙΒ’  

Στον παρόντα ψαλμό θα εστιάσω σε 4 στίχους.

1.«…ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ᾿ ἐμέ;…»

2.    «…φώτισον τοὺς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον…»

3.    «…οἱ θλίβοντές με ἀγαλλιάσονται, ἐὰν σαλευθῶ…»

4.    «…ἀγαλλιάσεται ἡ καρδία μου ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ σου…»

«…ἕως πότε ὑψωθήσεται ὁ ἐχθρός μου ἐπ᾿ ἐμέ;…». Αυτό το ερώτημα αντηχεί συνεχώς μέσα τους. Στη σκέψη τους, στις συζητήσεις τους, στην καθημερινότητά τους. Γιατί Κύριε τα επιτρέπεις όλα αυτά εναντίον μου; Γιατί αφήνεις τους ασεβείς να με υπονομεύουν και να με χλευάζουν; Γιατί επιτρέπεις το άδικο εναντίον μου; Αυτά είναι του Θεού κρίματα και όχι δικά μας. Ο Θεός γνωρίζει πότε θα επέμβει και ποια είναι η καταλληλότερη στιγμή. Στην επιστολή προς Τίτο ο απόστολος μας διαμηνύει πως ο Θεός θέλει ακόμα και οι βάρβαροι να σωθούν. Δεν είναι τιμωρός ο Θεός, είναι Θεός αγάπης. Η μακροθυμία Του προηγείται της δικαιοσύνης Του! Αν ο Θεός τιμωρούσε με το που πράττουμε το κακό, τότε κανείς δεν θα είχε σωθεί! Ξεκινώντας από τους αποστόλους και κατόπιν στις υπόλοιπες τάξεις, «…ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου…». Ο Θεός επιβλέπει, καθοδηγεί, υπομένει και επενεργεί την κατάλληλη στιγμή. Ποια είναι αυτή η κατάλληλη στιγμή; Η κατάσταση στην οποία περιήλθε ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετική, και η δοκιμασία στην οποία υπόκειται είναι ανάλογη του μέτρου της αγάπης που φέρει μέσα του. Αλλά για να δώσουμε έτσι ένα στίγμα, πρέπει να δούμε μέσα από το Ευαγγέλιο πότε θαυματουργούσε ο Κύριος στις δοκιμασίες του κάθε ανθρώπου, πότε συντελείτο το κάθε θαύμα;

Το κάθε θαύμα συντελείτο όταν η δοκιμασία έφθανε στο απόγειο της. Το θαύμα γινόταν τη στιγμή πάντα που ο άνθρωπος πήγαινε να χάσει τις ελπίδες του και η αγωνία του κλιμακωνόταν. Αυτό γινεται για 3 κύριους λόγους:

1.    Να νοήσει ο άνθρωπος ότι «…τα αδύνατα παρά ανθρώποις, δυνατά παρά τω Θεώ εστίν…».

2.    Να δηλώσει ότι ο Θεός ήταν είναι και θα είναι πάντα παρά το πλευρό του ακόμα και την έσχατη στιγμή και ώρα. Η απελπισία δεν πρέπει να λαμβάνει χώρο στην καρδιά του ανθρώπου, γιατί ο Θεός ως εραστής της ψυχής μας, δεν είναι αδιάφορος!

3.    Ν’ αποδώσει την μέγιστη δόξα στον άνθρωπο, μέσα από την τρέχων δοκιμασία, ώστε να τον χαριτώσει και βήμα βήμα, να τον οδηγήσει στη θέωσή του. 

«…φώτισον τοὺς ὀφθαλμούς μου, μήποτε ὑπνώσω εἰς θάνατον…». Εδώ ο Δαβίδ ζητά από το Θεό να φωτίσει τα μάτια του, όχι τα φυσικά, αλλά της ψυχής του! Ζητά από το Θεό να του δώσει διάκριση, να μπορέσει να διακρίνει μέσα από την κάθε δοκιμασία, πως πρέπει να την αντιμετωπίσει για να μην απελπίζεται και να ολιγοψυχά. Μέσα από το Μέγα Γεροντικό οι Πατέρες της Εκκλησίας μας διαβεβαιώνουν: «…πάντων γαρ μείζον των αρετών η διάκρισις…». Πάνω απ’ όλες τις αρετές είναι η διάκριση, γιατί αυτή θα σε βοηθήσει να κρατηθείς εν ευθεία οδό, χωρίς να σαλευτείς, βεβαιώνοντάς σε πάντα, ότι ενεργείς και πορεύεσαι πάντα σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Όμοιος είναι και ο στίχος στον ψαλμό 142, όπως θα δούμε και στην συνέχεια, που ο Δαβίδ ζητά από το Θεό «…γνώρισόν μοι, Κύριε, ὁδόν ἐν ᾗ πορεύσομαι…».

«…οἱ θλίβοντές με ἀγαλλιάσονται, ἐὰν σαλευθῶ…». Μήπως και αυτή την φράση δεν την συναντούμε συνεχώς μέσα στην πορεία της «εν κόσμω» ζωής μας; Εκτός από τα πονηρά πνεύματα, που μας πολιορκούν συνεχώς, που ως κλέφτες, θέλουν να μας κόψουν τους πνευματικούς μας καρπούς, δεν είναι και οι κάθε λογής άνθρωποι, που συναντούμε μέσα στην καθημερινότητά μας, και κάποιοι, φθονούν όχι μόνο την επαγγελματική μας σταδιοδρομία, αλλά και την προσωπικότητά μας; Αλλά εγώ θα το αναγάγω ακόμη περισσότερο, και θα το μεταφέρω τη μέρα της κρίσεως και κατά τη στιγμή που η ψυχή, θα περνά μέσα από τα φοβερά τελώνια, τι ντροπή θα νιώσουμε τότε, όταν θ’ ακούσουμε τον πονηρό, να λέει στον Κύριο, «…ἴσχυσα πρὸς αὐτόν…»! Αλλοίμονο! Μή γένοιτο. Ο καλός Θεός να σκεπάζει.

Ας εγρηγορούμε λοιπόν, και ας προσέχουμε τι ποιούμε στην καθημερινότητά μας, για να μην πανηγυρίζουν οι εχθροί μας, για τον ξεπεσμό μας!

«…ἀγαλλιάσεται ἡ καρδία μου ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ σου…». Αυτόν τον αγαλλιασμό, αυτήν την ευφροσύνη, που νιώθουν οι άγιοι μας, που ζει η Παναγία μας, αλλά κατ’ επέκταση που αισθάνεται και ο κάθε άνθρωπος που αγαπά και αγωνίζεται εν Θεώ, φανερώνεται συνεχώς μέσα μέσα στα χωρία της Αγίας Γραφής, είτε αυτό λέγετε ψαλτήρι «…ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα…» ψαλ. 50^ος , «…ἀγαλλιάσομαι καὶ εὐφρανθήσομαι ἐπὶ τῷ ἐλέει σου…» ψαλ. 31 είτε μέσα στο ευαγγέλιο «…ήγαλλίασε τό πνεύμά μου επί τω Θεώ Σωτήρι μου…», κοκ.

Αυτή η χαρά η οποία δεν συγκρίνεται με τη κοσμική χαρά, αλλά μπορούμε να πούμε, τόση διαφορά έχει, όσο το ύψος του ουρανού από τη γη. ‘Οσο ο άνθρωπος αγωνίζεται, τόσο περισσότερη χαρά μέσα του αισθάνεται και μετά, το μόνο που ζητά, είναι όχι μόνο να διαφυλάξει αυτήν την ευφρόσυνη χαρά μέσα του, αλλά και να την αυξήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος, που όσο τον περιέλουζε η θεία Χάρις τόσο περισσότερο αγωνιζόταν για να μην την χάσει! Και όσο αγωνιζόταν τόσο περισσότερο ευφραινόταν και φωτιζόταν ολόκληρος. Ας αγωνιστούμε αδερφοί μου, ίνα γίνουμε μέτοχοι αυτής της αγαλλίασης, που είναι το προεόρτιο της μετέπειτα αληθινής ζωής εν τω Θεώ.  

ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΨΑΛΜΟΣ 12;

1. Μια προσευχή για να βοηθήσει ο Θεός.

2. Κατά της εγκατάλειψης.

3. Όταν διαρκή η επιβουλή εναντίον σου, μη λιγοψυχήσεις, δεν σε λησμόνησε ο Θεός.

4. Γι’ αυτούς που πάσχουν από το συκώτι.   

5. ¨Όταν η ψυχή διακατέχεται από την απελπισία.

6. Εν κατάσταση στενοχώριας και αδημονίας.

7. Σε κατάσταση ραθυμίας, θλίψεως, κατήφειας, μελαγχολίας.  

ΨΑΛΜΟΣ 10. I'.

«…Εἰς τὸ τέλος, ψαλμὸς τῷ Δαυΐδ.…».

Ο ψαλμός 10 ξεκινάει κι αυτός με την έκφραση “...εις στο τέλος…”, που όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενους ψαλμούς (βλέπε 4,6, 8, 9), κατηγοριοποιείται ως προφητικός.

Ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε δύο μέρη

1.  Στίχ. 1-3: Διατυπώνεται ο κίνδυνος του Δαβίδ

2. Στιχ. 4-7: Εκτίθενται οι λόγοι γιατί δεν κλονίζεται ο Δαβίδ

1^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 1-3: Η απελπιστική κατάσταση

Ψαλ. 10,1  - Ἐπὶ τῷ Κυρίῳ πέποιθα· πῶς ἐρεῖτε τῇ ψυχῇ μου· μεταναστεύου ἐπὶ τὰ ὄρη ὡς στρουθίον;

Ψαλ. 10,1  (Νεοελληνική απόδοση) – Εγώ έχω στηρίξει την πεποίθηση και την ελπίδα μου στον Παντοδύναμο Κύριο και πως σεις μου λέγετε· «…φύγε, μετανάστευσε από εδώ, πέταξε σαν στρουθίον τρομαγμένο εις τα βουνά, δια να ευρείς εκεί τη σωτηρία σου;…».

Ψαλ. 10,2 - ὅτι ἰδοὺ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἐνέτειναν τόξον, ἡτοίμασαν βέλη εἰς φαρέτραν τοῦ κατατοξεῦσαι ἐν σκοτομήνῃ τοὺς εὐθεῖς τῇ καρδίᾳ.

Ψαλ. 10,2  (Νεοελληνική απόδοση) - Θα πλημμυρίσω από χαρά και αγαλλίαση, αναλογιζόμενος την πατρική Σου παντοδύναμο προστασία. Θα ψάλλω ύμνους δοξολογίας προς το πάντιμο όνομά Σου, Ύψιστε Κύριε.

Ψαλ. 10,3 - ὅτι ἃ σὺ κατηρτίσω, αὐτοὶ καθεῖλον· ὁ δὲ δίκαιος τί ἐποίησε;

Ψαλ.10,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Όλα όσα, Συ Κύριε, σοφώς και δικαίως έχεις νομοθετήσει, αυτοί τα κρημνίζουν και τα καταπατούν. Και επάνω εις την αλαζονεία τους ερωτούν· «Ποίον είναι λοιπόν το κέρδος του δικαίου; Κανένα».

2^ον ΜΕΡΟΣ

Στίχ. 4-7: Ο Δαβίδ απαντά μεγαλόψυχα προς τη σύσταση των φίλων του

Ψαλ. 10,4 - Κύριος ἐν ναῷ ἁγίῳ αὐτοῦ· Κύριος ἐν οὐρανῷ ὁ θρόνος αὐτοῦ. οἱ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ εἰς τὸν πένητα ἀποβλέπουσι, τὰ βλέφαρα αὐτοῦ ἐξετάζει τοὺς υἱοὺς τῶν ἀνθρώπων.

Ψαλ. 10,4  (Νεοελληνική απόδοση) – Ο Κύριος όμως ευρίσκεται ακατανίκητος στον ουρανό και στον ιερόν ναό Του. Ο Κύριος έχει στήσει τον δικαστικό του θρόνο υψηλά στον ουρανό. Από εκεί οι οφθαλμοί του βλέπουν με προσοχή και με ευμένεια τον ταλαιπωρούμενο πτωχό. Διεισδυτικά εξετάζουν και διακρίνουν τους υιούς των ανθρώπων.

Ψαλ. 10,5 - Κύριος ἐξετάζει τὸν δίκαιον καὶ τὸν ἀσεβῆ, ὁ δὲ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν.

Ψαλ. 10,5  (Νεοελληνική απόδοση) -  Ο Κύριος εξετάζει και ξεχωρίζει με ακρίβεια, χωρίς καμίαν πλάνη, τον δίκαιον και τον ασεβή. Όποιος δε αγαπά την αδικία και επιμένει εις αυτήν, αυτός μισεί και βλάπτει κυρίως τον εαυτόν του.

Ψαλ. 10,6 - ἐπιβρέξει ἐπὶ ἁμαρτωλοὺς παγίδας, πῦρ καὶ θεῖον καὶ πνεῦμα καταιγίδος ἡ μερὶς τοῦ ποτηρίου αὐτῶν.

Ψαλ. 10,6  (Νεοελληνική απόδοση) - Ο Κύριος θα εξαπολύσει, ωσάν βροχή, και θα γεμίσει με ολέθριες παγίδες τον δρόμο των αμαρτωλών ανθρώπων, θα ρίψη εναντίον των φωτιά και θειάφι, θα εξαπολύσει βίαιο και ορμητικό άνεμο, δια να αναρριπίζει την φλόγα. Αυτό θα είναι το ποτήρι της οργής του Θεού, κατάπικρο εναντίον των αμαρτωλών ανθρώπων.

Ψαλ. 10,7 - ὅτι δίκαιος Κύριος, καὶ δικαιοσύνας ἠγάπησεν, εὐθύτητας εἶδε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ.

Ψαλ. 10,7 (Νεοελληνική απόδοση) - Διότι ο Κύριος είναι δίκαιος και αγαπά δικαιοσύνη, στρέφει τους οφθαλμούς του με ιλαρότητα και ευμένεια στους ευθείς και αγαθούς ανθρώπους.

Επιλεκτική ερμηνεία Ψαλμού 10. Ι’  

Μέσα από την ανάγνωση του ψαλμού καταγράφω δύο (2) φράσεις εκ των οποίων πιστεύω στηρίζεται όλος ο ψαλμός.

• «…Ἐπὶ τῷ Κυρίῳ πέποιθα· πῶς ἐρεῖτε τῇ ψυχῇ μου…»
• «…ὁ δὲ ἀγαπῶν τὴν ἀδικίαν μισεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν…»

Η πρώτη φράση δηλώνει κραταιά πίστη, απαράμιλλο θάρρος και ελπίδα στο Θεό. Είναι μια ομολογία, που καλούμεθα και εμείς ως πιστοί να την κάνουμε βίωμα. Την στιγμή που παραδίδουμε το «είναι» μας, ολόψυχα στο Θεό, τη στιγμή που εναποθέτουμε τις όποιες ελπίδες μας εις Αυτόν, πως δύναται να τραπούμε σε φυγή; Όταν πιστεύω ολόψυχα στην αγάπη και στην προστασία Αυτού που με σκεπάζει, πως γίνεται να σαλευτώ και να φοβάμαι;

«…Ει ο Θεός μεθ' ημών ουδείς καθ' ημών…»! Και τη στιγμή που ο Θεός είναι εδώ μαζί μας, γιατί ο Ίδιος μας το διαβεβαίωσε, δεν έχουμε παρά ν’ αναφωνήσουμε «…Στώμεν καλώς Κύριε…»! δηλ. ομολογούμε την εξουσία και τη δύναμη του Θεού Πατρός και σταθεροποιούμε τους εαυτούς μας εν τη διακονία της αγίας Αυτού εκκλησίας.

Η δε 2^η φράση, είναι κατά την ταπεινή μου άποψη μια από τις ωραιότερες εκφράσεις που χρησιμοποιεί ο Δαβίδ στα ποιήματά του. Μας δηλώνει, πως, αυτός που συνεχίζει να ποιεί το κακό, μισεί τον ίδιο του τον εαυτό, την ίδια του τη ψυχή. Δεν τον ενδιαφέρει που την αμαυρώνει! Δεν τον ενδιαφέρει που την αφήνει χωρίς τροφή, αλλά εστιάζει πρωτίστως στις υλικές και σαρκικές απολαύσεις και στην αυτού καλοπέραση, παρά να επικεντρωθεί στον πνευματικό αγώνα, στην υπομονή, στην εγκράτεια μέσω νηστείας, στην επίδοση της προσευχής, στοιχεία, που τρέφουν και πλημμυρίζουν με Χάρη τη ψυχή του ανθρώπου.

Πρέπει ως καλοί χριστιανοί, να νοήσουμε, πως η ψυχή άρχει του σώματος και πρέπει πρώτα το βάρος της επίβλεψής μας, να πέφτει σ’ αυτή και έπειτα στο σώμα! Το σώμα πρέπει ν’ ακολουθεί τη ψυχή και όχι η ψυχή το σώμα! Ώσπου ζητούμε τη Χάρη του Θεού, αποκολλόμεθα από καθετί υλικό που μας δένει μ’ αυτό τον κόσμο και «χαϊδεύει» τη σάρκα.

Όμορφοι είναι και οι στίχοι ενός ποιήματος που ο Κύριος με αξίωσε να γράψω, (Η ΦΘΑΡΤΟΤΗΤΑ - http://meagapitheou.blogspot.com/2018/09/blog-post.html) που δηλώνει ακριβώς αυτό, το αθάνατο της ψυχής αλλά και τη θέση της έναντι του σώματος.

«…Το σώμα «…ως ἄνθος μαραίνεται, καὶ ὡς ὄναρ παρέρχεται,…»

αλλά η ψυχή μένει και προς το βήμα της Κρίσεως ανέρχεται.

Μην λυπάσαι λοιπόν σώμα μου που σιγά σιγά μαραίνεις,

γιατί και εσύ με τη ψυχή, προς τη δόξα του Θεού διαβαίνεις.

Σ’ αφήνω τώρα σώμα ν’ ακούσεις το κάλεσμα της ψυχής,

και να συμπορευθείς μαζί της, εν μέσω θείας προσευχής…».

Ας φροντίσουμε τη μονάκριβη ψυχή μας, που τίποτα σ’ αυτό τον κόσμο, δεν μπορεί να την αγοράσει, και να την παραδώσουμε καθαρή στο Θεό, που θα την δοξάσει ανάλογα, δίνοντας της, την πρέπον αξία και σεβασμό που της αξίζει, ως παιδιά και συγκληρονόμοι Του.

ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΨΑΛΜΟΣ 10;

1. Προσευχή για να υπερασπίσει ο Θεός τον αδύνατο.

2. Γι’ αυτούς που οδηγούνται άδικα στα δικαστήρια.

3. Γι’ αυτούς που έχουν μεγάλη πίκρα.

4. Όταν σε συνταράσσουν, να έχεις εμπιστοσύνη στον Κύριο.   

5. Για σκληρόκαρδα ανδρόγυνα, που μαλώνουν και χωρίζουν.

6. Εν κατάσταση στενοχώριας και αδημονίας.

7. Όταν βασανίζει άδικα ο σκληρός ή ο σκληρός τον ευαίσθητο.