ΨΑΛΜΟΣ 5. Ε'.

Ο 5^ος ψαλμός ξεκινά με τη φράση  «…υπέρ της κληρονομούσης…». Τι θέλει να μας πει εδώ ο Δαβίδ μ’ αυτήν τη φράση;

Κληρονομούσα είναι η θεοφιλής ψυχή! Τι κληρονομεί; Αυτά που ο «…οφθαλμός ουκ οίδε…» Α’ Κορ. (2, 9).

  

Ο ψαλμός αυτός είναι πρωινή προσευχή, όπως και ο 3^ος , αλλά συνετέθη για διαφορετικούς λόγους. Τώρα ευρισκόμενος στην Ιερουσαλήμ και ανερχόμενος προς το ναό του Κυρίου, οι εχθροί του μανιασμένοι λειτουργούν εναντίον του ύπουλα.

Ο ψαλμός αυτός διαιρείται σε τέσσερα μέρη:

1. Στιχ. 2-4: Η επίκληση του Δαβίδ.
2. Στιχ. 5-8: Εκθέτει το λόγο γιατί την ανατροπή των εχθρών του.
3. Στιχ. 9-11: Η κυρία προσευχή.
4. Στιχ. 12-13: Η τιμωρία των αμετανόητων.

Πρώτη στροφή: στίχ. 2-4

Η επίκληση του Δαβίδ.

Ψαλ. 5,2  -  Τὰ ῥήματά μου ἐνώτισαι, Κύριε, σύνες τῆς κραυγῆς μου.

Ψαλ. 5,2  (Νεοελληνική απόδοση) - Άκουσε, Κύριε, τα λόγια της προσευχής μου, κατανόησε αυτά, που με αγωνιώδη κραυγή σου απευθύνω.

Ερμηνεία – Οι δύο αυτές φράσεις του Δαβίδ, άκουσε τα λόγια, εννόησε την κραυγή μου, δεκαπλασιάζουν την παράκληση του Δαβίδ.  

Ψαλ. 5,3 - πρόσχες τῇ φωνῇ τῆς δεήσεώς μου, ὁ βασιλεύς μου καὶ ὁ Θεός μου. ὅτι πρὸς σὲ προσεύξομαι, Κύριε·

Ψαλ. 5,3  (Νεοελληνική απόδοση) - Δώσε προσοχή στο περιεχόμενο της δεήσεώς μου, συ, που είσαι ο βασιλεύς μου και ο Θεός μου, διότι εγώ όχι εις τα άψυχα είδωλα ούτε εις κανένα άλλον, αλλά προς σε θα προσευχηθώ και τώρα, Κύριε.

Ερμηνεία – Στο τρίτο αυτό κύμα της ψυχής του, παρακαλεί το Θεό να δώσει προσοχή εις τη θερμή φωνή της παρακλήσεώς του. Ο Δαβίδ αν και βασιλέας αναγνωρίζει άλλον ως βασιλέα του, τον Θεό του και παρουσιάζεται ως απλός ικέτης.

Ψαλ. 5,4 - τὸ πρωΐ εἰσακούσῃ τῆς φωνῆς μου, τὸ πρωΐ παραστήσομαί σοι καὶ ἐπόψει με.

Ψαλ. 5,4  (Νεοελληνική απόδοση) - Πρωί, πριν ακόμη αρχίσω κανένα έργον, Συ θ’ ακούσης το περιεχόμενο της προσευχής μου. Το πρωί θα παρουσιασθώ ενώπιπον Σου και Συ θα ρίψης ευμενές βλέμμα προς εμένα.

Ερμηνεία – Το «πρωί» επαναλαμβάνεται για να δείξει την ευχάριστη πρωινή έγερση του Δαβίδ προς δοξολογία του Θεού. Δια του «παραστήσομαι» δηλώνεται ότι θα παρουσιασθεί ο Δαβίδ ενώπιον του θρόνου του Θεού, ως απλός ικέτης. Το «επόψει με» σημαίνει θα με ιδής, θα είμαι από την επιθεώρησή Σου, θα μου ρίψεις ευμενές βλέμμα.

Δεύτερη στροφή: στίχ. 5-8

Γιατί πρέπει να εισακουσθεί.

Ψαλ. 5,5 - ὅτι οὐχὶ Θεὸς θέλων ἀνομίαν σὺ εἶ· οὐ παροικήσει σοι πονηρευόμενος.

Ψαλ. 5,5  (Νεοελληνική απόδοση) – Συ είσαι Θεός, που ποτέ και κατά κανένα τρόπο δεν θέλεις την καταπάτηση του νόμου Σου και την αδικία. Δια τούτο ούτε και προς στιγμήν δεν θα παραμείνει πλησίον σου ως προστατευόμενος σου ασεβής άνθρωπος, ο οποίος μηχανεύεται το κακό.

Ερμηνεία – Ο Θεός είναι δίκαιος και πρέπει ν’ ακούσει τη δέησή του. Η ηθική βάση του Δαβίδ ότι πρέπει ν’ ακουσθεί η προσευχή του είναι η αγιότητα του Θεού, η οποία παρατίθεται εκφραστικότατα με τους στίχους «…ου θέλων ανομίαν…», «…ου παροικήσει σοι πονηρευομένος…», δηλ. δεν θα φιλοξενήσεις, δεν θα προστατεύσεις τους πονηρούς.

Ψαλ. 5,6 - οὐδὲ διαμενοῦσι παράνομοι κατέναντι τῶν ὀφθαλμῶν σου. ἐμίσησας πάντας τοὺς ἐργαζομένους τὴν ἀνομίαν.

Ψαλ. 5,6  (Νεοελληνική απόδοση) -   Ούτε είναι δυνατόν να σταθούν εμπρός εις τα μάτια Σου με θάρρος ή με θράσος αυτοί, οι οποίοι καταπατούν το Νόμο Σου. Συ μίσησες όλους εκείνους, οι οποίοι έχουν ως έργον τους, να πράττουν την ανομία και την αμαρτία.

Ερμηνεία – Το θείο βλέμμα δεν ανέχεται και δεν θα φιλοξενήσει πλησίον Του, τους παρανόμους. Όταν ο πειρασμός σε παρακινεί για ν’ αμαρτήσεις, να θυμάσαι πως η αμαρτία δυσαρεστεί πάρα πολύ το Θεό.

Ψαλ. 5,7 - ἀπολεῖς πάντας τοὺς λαλοῦντας τὸ ψεῦδος. ἄνδρα αἱμάτων καὶ δόλιον βδελύσσεται Κύριος.

Ψαλ. 5,7  (Νεοελληνική απόδοση) -  Εν τη δικαιοσύνη σου θα εξολοθρεύσεις, Κύριε, όλους εκείνους, οι οποίοι λέγουν ψεύδη. Τον αιμοχαρή άνθρωπο, ο οποίος χύνει αίμα άλλων ανθρώπων, όπως επίσης και το δόλιο, τους αποστρέφεται μετά βδελυγμίας ο Κύριος.

Ερμηνεία – Το ψεύδος, που μπορείτε από κάποιους να θεωρείται μικρό παραθεωρούμενο αμάρτημα αλλά παράλληλα είναι και μεγάλο όταν γίνεται αλλεπάλληλα και συστηματικώς είναι αρκετό να απολέσει κάποιος τη ψυχή του. Και προπάντων όσοι άνδρες είναι δόλιοι και φθονεροί, η διάπραξη αυτού του αμαρτήματος τη δικαιολογούν.

Ψαλ. 5,8 - ἐγὼ δὲ ἐν τῷ πλήθει τοῦ ἐλέους σου εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου, προσκυνήσω πρὸς ναὸν ἅγιόν σου ἐν φόβῳ σου.

Ψαλ. 5,8  (Νεοελληνική απόδοση) - Εγώ όμως στηριζόμενος και ελπίζοντας στο άπειρο έλεός Σου θα εισέλθω στο κατοικητήριο Σου. Θα προσκυνήσω Σε με ευλάβεια και ιερόν δέος στον άγιο ναό Σου.

Ερμηνεία – Εδώ έχουμε μια κτυπητή αντίθεση με το «…εγώ δε…» , της ζωής του Δαβίδ προς τη ζωή των αμαρτωλών. Εκείνοι παρανομούν αυτός βαδίζει προς το ναό. Αυτοί ψεύδονται αυτός προσεύχεται. Εισέρχεται στο ναό στηριζόμενος όμως όχι στις δικές του αρετές αλλά εις το έλεος του Θεού.

Τρίτη στροφή: στίχ. 9-11

Η κυρία προσευχή.

Ψαλ. 5,9 - Κύριε, ὁδήγησόν με ἐν τῇ δικαιοσύνῃ σου ἕνεκα τῶν ἐχθρῶν μου, κατεύθυνον ἐνώπιόν σου τὴν ὁδόν μου.

Ψαλ. 5,9  (Νεοελληνική απόδοση) - Κύριε, βλέπεις πόσον πολλοί είναι αυτοί που με εχθρεύονται! Δια τούτο συ γίνε με την ατελεύτητη σου δικαιοσύνη οδηγός μου. Βοήθησέ με, ώστε με σταθερότητα και αποφασιστικότητα να βαδίζω την ευθείαν οδό ενώπιον Σου.

Ερμηνεία – Εδώ ο Δαβίδ ζητεί τη θεία καθοδήγηση, για να πορευθεί στην οδό της δικαιοσύνης, στο δρόμο των θείων εντολών, το δρόμο της αλήθειας. Οι εχθροί που είναι πολλοί, καιροφυλακτούν και σαν άγρια θηρία παραμονεύουν να επιτεθούν για να παγιδεύσουν και να μας βγάλουν έξω από τη μακαρία αυτή οδό. Ο Δαβίδ δεν θέλει να τους κάνει τη χάρη και την ευχαρίστηση και να τους αφήσει έστω και προς στιγμή να τον βγάλουν έξω από την οδό του Κυρίου. Είναι όμοιο με το ψαλμό (16, 5) όπως θα δούμε παρακάτω που λέει «…κατάρτισαι τὰ διαβήματά μου ἐν ταῖς τρίβοις σου, ἵνα μὴ σαλευθῶσι τὰ διαβήματά μου…».

Ψαλ. 5,10 - ὅτι οὐκ ἔστιν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν ἀλήθεια, ἡ καρδία αὐτῶν ματαία· τάφος ἀνεῳγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν, ταῖς γλώσσαις αὐτῶν ἐδολιοῦσαν.

Ψαλ. 5,10 (Νεοελληνική απόδοση) - Διότι στο στόμα των εχθρών μου δεν υπάρχει ποτέ η αλήθεια. Η καρδιά των σκέπτεται και επιθυμεί πάντοτε μάταια και επιβλαβή. Ο λάρυγγας τους είναι τάφος ανοικτός, από τον οποίον εξέρχονται δυσωδίες· με τας ψευδολόγους δε γλώσσας των να εκχύνουν φαρμακερές δολιότητες.

Ερμηνεία – Σ’ αυτό το στίχο παρουσιάζεται η κακία των εχθρών του, για να κινήσει την καρδιά του Θεού περισσότερο κατά των εχθρών του και υπέρ αυτού. Δεν υπάρχει «αλήθεια» στο στόμα τους και ειλικρίνεια. Στο εσωτερικό τους υπάρχει η φθορά, η διαστροφή, είναι ένα χάος παθών και ερειπίων. Όταν λέει «…τάφος ανεωγμένος…», εννοεί πως οι λόγοι τους είναι βλάσφημοι, αισχροί, δυσώδεις, όπως ο ανοιχτός τάφος που βρίσκεται το πτώμα ανθρώπου. Ανοικτό όπως το τάφο είναι και το στόμα τους, που είναι έτοιμο να καταβροχθίσει τη λίαν του.

Ψαλ. 5,11 - κρῖνον αὐτούς, ὁ Θεός. ἀποπεσάτωσαν ἀπὸ τῶν διαβουλιῶν αὐτῶν· κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀσεβειῶν αὐτῶν ἔξωσον αὐτούς, ὅτι παρεπίκρανάν σε, Κύριε.

Ψαλ. 5,11  (Νεοελληνική απόδοση) - Κρίνε και καταδίκασέ τους εσύ, ω Θεέ μου. Είθε να αστοχήσουν όλες οι συκοφαντίες τους και όλα τα εναντίον μου διαβούλιά των. Σύμφωνα με το πλήθος των ασεβειών τους διασκόρπισέ τους και διώξε τους από κοντά Σου, διότι εργαζόμενοι αυτοί το κακόν και πολεμώντας τους δικούς Σου ανθρώπους, σε έχουν πικράνει με το παραπάνω, Κύριε.

Ερμηνεία – Επειδή οι εχθροί του είναι αμετανόητοι, ζητά ο Δαβίδ από το Θεό να τους θεωρήσει ένοχους και να τους καταδικάσει. Παρακαλεί το Θεό να τους απορρίψει ως μυσαρά αντικείμενα, γιατί επίκρανα το Θεό. Είναι αλήθεια, ότι ο ψαλμωδός εκφράζεται με βαριές εκφράσεις κατά των εχθρών του και κατά των εχθρών του λαού του. Είναι όμως εύκολο να νοήσουμε ότι οι εχθροί του είναι πρωτίστως εχθροί του Θεού και έπειτα εχθροί της πατρίδος του και τελευταίος δικοί του εχθροί. Εκείνοι που προσβάλλουν τον λαό του και τον ίδιο προσβάλλουν τον ίδιο το Θεό, ο οποίο εξέλεξε το Ισραήλ ως εκλεκτό λαό Του και το Δαβίδ ως βασιλέα του λαού αυτού. Κατά τον ιερό Αυγουστίνο η προσευχή δεν είναι κατάρα αλλά προφητεία, δεν καταράται ο Δαβίδ αλλά προφητεύει.  

Τέταρτη στροφή: στίχ. 12-13

Προσευχή του Δαβίδ για να πετύχει τη σωτηρία του.

Ψαλ. 5,12 - καὶ εὐφρανθείησαν πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπὶ σέ· εἰς αἰῶνα ἀγαλλιάσονται, καὶ κατασκηνώσεις ἐν αὐτοῖς, καὶ καυχήσονται ἐν σοὶ πάντες οἱ ἀγαπῶντες τὸ ὄνομά σου.

Ψαλ. 5,12  (Νεοελληνική απόδοση) - Θα ευφρανθούν δε τότε όλοι, όσοι στηρίζουν τας ελπίδας των εις Σε. Η χαρά των και η αγαλλίαση θα είναι αιωνία και αναφαίρετος. Συ δε θα κατοικήσεις εν μέσω αυτών και όλοι εκείνοι, που αγαπούν το Όνομά Σου, θα καυχώνται δια την προστασία, που τους παρέχεις.

Ερμηνεία – Εδώ έχουμε ένα προφητικό στίχο από τον ψαλμωδό που τονίζει πως όσοι τρέφουν αγάπη εις το όνομα του Θεού, στο μέλλον θα ευφραίνονται, θα χαίρονται, θ’ αγάλλονται. Γιατί ο Κύριος ως μέγας στρατηγός θα στήσει τη σκηνή Του δίπλα στους πιστούς στρατιώτες Του και θα τους στεφανώσει για τον αγώνα τους. Οι δεν άνομοι, οι δε παράνομοι και ασεβείς δεν θα παροικούν μαζί με το Θεό, αλλά θ’ απολέσουν τη χαρά που ετοιμάστηκε γι’ αυτούς εν τοις ουρανοίς.  

Ψαλ. 5,13 - ὅτι σὺ εὐλογήσεις δίκαιον· Κύριε, ὡς ὅπλῳ εὐδοκίας ἐστεφάνωσας ἡμᾶς.

Ψαλ. 5,13  (Νεοελληνική απόδοση) - Διότι Συ, Κύριε, εν τη άπειρη σου αγαθότητα, θα ευλογήσεις τον δίκαιον. Κύριε, η άπειρος προς ημάς ευμένειά Σου και προστασία είναι για μας ακατανίκητο όπλον και στέφανος δόξης.

Ερμηνεία – Θα στεφανώσει ο Θεός το δίκαιο δια της αγάπης του και της προσφοράς του ως «…όπλο ευδοκίας…». Ο Θεός δεν μας γλιτώνει μόνο από το κακό αλλά και μας δοξάζει, μας κάνει συγκληρονόμους της Αυτού δόξης. Αυτός ο στέφανος είναι η ασπίδα μας, το σύμβολο της αγάπης Του, η ανταπόδοση της δικαιοκρισίας Του. Αμήν.  

Πότε χρησιμοποιείται ο ψαλμός 5;

1. Πρωινή προσευχή για να μας φυλάει η παντοδυναμία του Θεού.

2. Όταν σε πολεμούν με ψέματα. Όταν προσπαθούν να καταστρέψουν την εργασία σου.

3. Όταν θέλεις να προσευχηθείς και να εισακουσθεί η προσευχή σου.

4. Για να θεραπεύσει ο Θεός τα πληγωμένα, χτυπημένα μάτια από τον κακό άνθρωπο. 

5. Για κάθε θεοφιλή ψυχή που δύναται να κληρονομήσει, ως νύμφη του Χριστού, τα ουράνια αγαθά. 

6. Σε κατάσταση μετανοίας παραχθεισών αμαρτιών, κατάσταση στενοχώριας και αδημονίας.