7. Απόστολος Γ' Κυριακής Νηστειών - Ἑβρ. (4, 14 – 5, 6)

Ἑβρ. (4, 14 – 5, 6)

«...14 Ἀδελφοί, ἔχοντες ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας. 15 οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα μὴ δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾿ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας. 16 προσερχώμεθα οὖν μετὰ παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καὶ χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν.

1 Πᾶς γὰρ ἀρχιερεὺς ἐξ ἀνθρώπων λαμβανόμενος ὑπὲρ ἀνθρώπων καθίσταται τὰ πρὸς τὸν Θεόν, ἵνα προσφέρῃ δῶρά τε καὶ θυσίας ὑπὲρ ἁμαρτιῶν, 2 μετριοπαθεῖν δυνάμενος τοῖς ἀγνοοῦσι καὶ πλανωμένοις, ἐπεὶ καὶ αὐτὸς περίκειται ἀσθένειαν· 3 καὶ διὰ ταύτην ὀφείλει, καθὼς περὶ τοῦ λαοῦ, οὕτω καὶ περὶ ἑαυτοῦ προσφέρειν ὑπὲρ ἁμαρτιῶν. 4 καὶ οὐχ ἑαυτῷ τις λαμβάνει τὴν τιμήν, ἀλλὰ καλούμενος ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, καθάπερ καὶ Ἀαρών. 5 οὕτω καὶ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτὸν ἐδόξασε γενηθῆναι ἀρχιερέα, ἀλλ᾿ ὁ λαλήσας πρὸς αὐτόν· υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε· 6 καθὼς καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ...».

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ένα βασικό θέμα που διαπραγματεύεται η επιστολή Παύλου προς Εβραίους είναι η ιεροσύνη του Χριστού. Για να προβάλλει το απολυτρωτικό έργο του Χριστού μας, επιχειρεί τη σύγκριση της ιεροσύνης της Καινής Διαθήκης προς την ιεροσύνη της Παλαιάς, δηλ. την ιεροσύνη του Χριστού και της ιεροσύνης της φυλής των ιερέων του Λευϊ, δηλαδή των Λευιτών. Μέσα από τη σύγκριση αυτή ο απόστολος αποδεικνύει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι αρχιερέας αιώνιος και αδιάδοχος, ασύγκριτα ανώτερος από τον Ααρών και τους διαδόχους του.

Ο ψαλμός του Δαβίδ (109, 4) διακηρύσσει την αιωνιότητα και την ασύγκριτη υπεροχή της ιεροσύνης του Χριστού. Η ιεροσύνη Του βάζει τέλος στην παλαιά ιεροσύνη. Ο Ιησούς παραμένει στον «αιώνα», ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ αρχιερέας και μεσίτης της νέας Διαθήκης.

Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα αποτελεί την αφετηρία των όσων εκθέτει ο απόστολος γύρω από την ιεροσύνη του Χριστού. Κατόπιν συνιστά οι πιστοί να προσερχόμαστε με παρρησία στο θρόνο της Χάριτός Του, την πηγή των θείων δωρεών.

«...Ἀδελφοί, ἔχοντες ἀρχιερέα μέγαν διεληλυθότα τοὺς οὐρανούς, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Θεοῦ, κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας...». στιχ. 14

Η αναφορά αυτή του αποστόλου έχει ως σκοπό να επιστήσει την προσοχή των αναγνωστών του. Η απείθεια στο θέλημα του Θεού θα μας οδηγήσει, όπως άλλοτε οι Ιουδαίοι, κινδύνευσαν να εκπέσουν και να στερηθούν την αληθινή κατάπαυση που τους είχε υποσχεθεί ο Θεός.

Ο Παύλος δεν περιορίζεται να προβάλει το αρνητικό παράδειγμα του Ισραήλ για ν' αποτρέψει τους αναγνώστες του από τον κίνδυνο της έκπτωσης αλλά παράλληλα υποδεικνύει το πρόσωπο του φιλάνθρωπου αρχιερέως Ιησού Χριστού, ως πηγή ελέους και χάριτος, προς τον οποίον οφείλουμε να καταφύγουμε.

Ο Ιησούς Χριστός είναι ο «Μέγας Αρχιερεύς». Είναι «αρχιερεύς» γιατί θυσίασε τον εαυτό Του για την άφεση των αμαρτιών μας, «...γαρ προσφέρειν υπέρ του λαού θυσίας, ίδιον ιερέως...». Και είναι «Μέγας» γιατί είναι «ο Υιός του Θεού», ο «διεληλυθώς τους ουρανούς».

Οι αποστολικές αυτές διατυπώσεις θέλουν να εκφράσουν τη δόξα του αναστημένου Χριστού και το μεσιτευτικό του έργο που συνεχίζει να ασκεί ως αρχιερεύς και μεσίτης μας ενώπιων του Θεού.

 Η «ομολογία» που οι πιστοί οφείλουμε να κρατήσουμε καλά είναι η ομολογία πίστεως στον Ιησού Χριστό. Ο Υιός του Θεού, ο ΛΥΤΡΩΤΗΣ μας. Προσέφερε τον εαυτό Του για τη δική μας σωτηρία. Πρέπει να παραμείνουμε προσηλωμένοι στον αρχιερέα και Κύριο μας Ιησού Χριστό. Πρέπει να παραμείνουμε πιστοί στην ομολογία του ονόματός Του. Η σωτηρία μας και η κατάπαυσή μας προϋποθέτει και τη δική μας ενσυνείδητη και σταθερή σύμπραξη και αυτό εκφράζει «...κρατώμεν της ομολογίας...».

«...οὐ γὰρ ἔχομεν ἀρχιερέα μὴ δυνάμενον συμπαθῆσαι ταῖς ἀσθενείαις ἡμῶν, πεπειρασμένον δὲ κατὰ πάντα καθ᾿ ὁμοιότητα χωρὶς ἁμαρτίας...». στιχ. 15

Μπορεί ο Χριστός και Θεός μας να «διελήλυθε τους ουρανούς» και να κάθισε «εκ δεξιών του Πατρός», εντούτοις είναι γεμάτος συμπάθεια για μας και τις ατέλειές μας. Συμπάθεια εδώ σημαίνει ευσπλαχνία, κατανόηση των παθημάτων μας. Γνωρίζει την αδύνατη ανθρώπινη φύση μας.

Ο Χριστός, μας συμπαθεί ακόμη γιατί είναι αρχιερεύς «...πεπειρασμένος κατά πάντα καθ' ομοιότητα χωρίς αμαρτία...». Οι πειρασμοί που πέρασε κατά τη διάρκεια της επίγειας ζωής Του, τον φέρνουν ακόμα πιο κοντά μας και θεμελιώνουν την πίστη προς το Πρόσωπό Του. Υπέμεινε τους ίδιους πειρασμούς που κι εμείς υφιστάμεθα, επειδή προσέλαβε τη δική μας ανθρώπινη φύση. Στην ομοιότητα αυτή του Χριστού με μας, υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά, η αμαρτία. Ο Κύριος όπως μας διαμηνύει και ο απόστολος υπήρξε όμοιος με μας, αλλά χωρίς αμαρτία!!! Ο Κύριος παρέμεινε ανένδοτος στους πειρασμούς που υπέστη, και όχι μόνο δεν τον απομάκρυναν, αλλά τον ύψωσαν μέχρι το θρόνο του Θεού.

«...προσερχώμεθα οὖν μετὰ παρρησίας τῷ θρόνῳ τῆς χάριτος, ἵνα λάβωμεν ἔλεον καὶ χάριν εὕρωμεν εἰς εὔκαιρον βοήθειαν...» στιχ. 16

Η βεβαιότητα στη δύναμη και η ελπίδα μας στη συμπάθεια του αρχιερέως Χριστού μας δίνει τη «παρρησία» δηλ. το θάρρος να προσερχόμεθα στο θρόνο της Χάριτος. Το «προσέρχομαι» σημαίνει προσεγγίζω, πλησιάζω.

Πως μπορούμε να προσεγγίσουμε, να πλησιάσουμε;

Δια ορθού βίου και πίστεως και μετά δεήσεως. Πλησιάζοντας το θρόνο του Χριστού μπορούμε να λαμβάνουμε την άφεση των αμαρτιών μας και να μετέχουμε στον πλούτο των θείων δωρεών. Η Χάρη που αντλούμε από το θρόνο Του μας ενδυναμώνει στη χριστιανική ζωή μας και μας βοηθά στην κρίσιμη ώρα του πειρασμού.

Το «...εἰς εὔκαιρον βοήθειαν...» που αναφέρει ο απόστολος είναι η βοήθεια που μας δίνει η Χάρης του Θεού εν καιρώ ανάγκης, «...εν καιρώ χρείας...». Ο φιλάνθρωπος Θεός μας είναι έτοιμος να προστρέξει στη βοήθειά μας πάντοτε. Ιδίως την ώρα που ή δοκιμασία έχει φθάσει στον ύστατο βαθμό και η παρέμβασή Του κρίνεται αναγκαία. Ας πλησιάζουμε με θάρρος και ελπίδα στο θρόνο Αυτού διατυπώνοντας τα αιτήματά μας.

«...Πᾶς γὰρ ἀρχιερεὺς ἐξ ἀνθρώπων λαμβανόμενος ὑπὲρ ἀνθρώπων καθίσταται τὰ πρὸς τὸν Θεόν, ἵνα προσφέρῃ δῶρά τε καὶ θυσίας ὑπὲρ ἁμαρτιῶν...» στιχ. 1

Στον παρόντα στίχο ο απόστολος αρχίζει μια συστηματική σύγκριση του Χριστού ως αρχιερέως με τους αρχιερείς της Π.Δ. Η υπεροχή του Χριστού είναι ασύγκριτη. Υπάρχουν όμως κοινά στοιχεία.

1. Ο κάθε αρχιερέας λαμβάνεται ανάμεσα από τους ανθρώπους και φυσικά είναι άνθρωπος. Εδώ ο Παύλος υπαινίσσεται εδώ την ενανθρώπηση του Χριστού.

2. Ο αρχιερέας είναι μεσίτης των ανθρώπων προς το Θεό.

3. Γνωρίσματα του αρχιερέως όπως θα δούμε στους επόμενους στίχους 2-3 είναι η μετριοπάθεια, η συμπάθεια και η συγκατάβαση.

4. Ένα άλλο γνώρισμα είναι ότι στο αρχιερατικό αξίωμα δεν ανέρχεται ΚΑΝΕΙΣ αφ' εαυτού του, αλλά μετά από κλήση που θα του απευθύνει ο Θεός. Ο απόστολος αναφέρει το παράδειγμα του Ααρών στίχ. 4 που τον κάλεσε ο ίδιος ο Θεός εις το αρχιερατικό αξίωμα. Και στον στίχ. 5 παρατηρούμε και την κλήση του Πατρός προς τον Υιό Του για ν' αναλάβει το αρχιερατικό αξίωμα. «...υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε...». Δεν πήρε αυθαίρετα και μόνος Του την αρχιεροσύνη, αλλά του την ανέθεσε ο Θεός και Πατέρας Του. Επίσης το «...ἐγὼ σήμερον γεγέννηκά σε...» δηλώνει την εξύψωση της ανθρώπινης φύσεως Του με την ανάσταση, την ανάληψη στους ουρανούς και την ενθρόνιση Του στα δεξιά του Πατρός.

«...καθὼς καὶ ἐν ἑτέρῳ λέγει· σὺ ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ...». στιχ. 6

Ο Χριστός μας είναι ο αιώνιος αρχιερεύς και μεσίτης μας. Εξακολουθεί και τώρα να παρακαλεί και να μεσιτεύει για μας προς τον Πατέρα Του. Κάθε φορά που τελείται το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, ιερεύς και ιερείο, θύτης και θύμα εξακολουθεί να είναι ο ίδιος ο Χριστός. Ο Κύριος μας συνεχίζει να προσφέρει και να προσφέρεται.

Το «...ἱερεὺς εἰς τὸν αἰῶνα...» μας υποδηλώνει πως ο Χριστός μας δεν σταμάτησε το ιερατικό του έργο αλλά εξακολουθεί να προσφέρει, ικετεύοντας το Θεό αιωνίως.

Η αρχιεροσύνη Του δεν προέρχεται  από την τάξη και τη διαδοχή του Ααρών, αλλά είναι «...κατὰ τὴν τάξιν Μελχισεδέκ...». Εδώ θέλει να εξάρει την αιωνιότητα της ιεροσύνης του Χριστού. 

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Ιησούς Χριστός είναι ο αρχιερεύς όλων των ανθρώπων, ολόκληρου του ανθρώπινου γένους. Αυτή η αλήθεια που διαφαίνεται μέσα από το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, υπαγορεύει και το χρέος μας απέναντι στον αρχιερέα και Κύριο μας Ιησού Χριστού.

Ποιο είναι αυτό το χρέος;

«...Κρατῶμεν τῆς ὁμολογίας...»! Να κρατούμε στερεά την πίστη που ομολογούμε.

Δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για την πίστη μας προς το Χριστό. Να μην κρυβόμαστε  από τους άλλους. Ο Κύριος μας προειδοποίησε «...ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους, τοῦτον ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ αὐτοῦ...» Λουκ. (9, 26)

Επίσης δεν πρέπει επ’ ουδενί ν' αρνούμαστε το Χριστό. Αυτό είναι ακόμα βαρύτερο από το πρώτο που αναφέραμε. Άρνηση του ονόματός Του σημαίνει κατ' επέκταση καταπάτηση του αγίου Ευαγγελίου Του, βλασφημία του παναγίου Ονόματός Του! Άρνηση Αυτού για ν' αρέσουμε στους ανθρώπους. Όταν ποιούμε αυτά λησμονούμε το φοβερό λόγο του Χριστού σ' αυτούς που θα τον αρνηθούν «...ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς...». Ματθ. (10, 33).

Παραμερίζοντας τη ντροπή και αποκλείοντας την άρνηση, οι χριστιανοί οφείλουμε να ομολογούμε την πίστη μας. Η ομολογία της πίστεως είναι η διατράνωση της ελπίδας μας και η βεβαίωση ότι ο Χριστός είναι ο Κύριος και Σωτήρας μας. Είναι πράξη αγάπης και χριστιανικής ευθύνης. Και η ομολογία αυτή δεν πρέπει να γίνεται με τα χείλη, γιατί όπως λέει και ο ίδιος ο Χριστός μας «...Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς...» Ματθ. (7, 21).

Ο Σταυρός που σήμερα προσκυνούμε είναι ο θρόνος Του. Ο θρόνος του μεγάλου και αιώνιου αρχιερέως. Προσκυνώντας Τον ομολογούμε ότι ο Χριστός είναι ο Λυτρωτής, ο Μέγας Αρχιερεύς και ο αιώνιος μεσίτης μας. Ας ζήσουμε τη σταυρωμένη ζωή του Χριστού, ας σηκώσουμε περίτρανα και αγόγγυστα το σταυρό μας γιατί μόνο αυτή η ζωή προϋποθέτει ΑΝΑΣΤΑΣΗ, μόνο έτσι «...ΚΡΑΤΩΜΕΝ ΤΑΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΣ...».